Amerikaans socioloog en econoom (Paterson, N.J., 30 Oct. 1840 -
Englewood, N.J., 12 Apr. 1910), studeerde in Yale, Genève, Gottingen en Oxford. In 1866 werd hij predikant der Episcopale kerk, eerst in New York, daarna te Morristown (N.Y.) en in 1872 hoogleraar in de sociale en politieke wetenschappen te Yale, waar hij grote invloed uitoefende. Sumner was een fel voorstander van het liberalisme en het economisch individualisme in zijn meest extreme vorm en veroordeelde zowel socialisme, vakverenigingen, sociale wetgeving en humanitarisme als ongeoorloofde inbreuken op het vrije spel der maatschappelijke krachten.
Zijn belangrijkste bijdrage tot de sociologie is zijn boek Folkways (Boston 1907), een uitgebreide studie over het ontstaan der sociale instellingen, later door zijn leerling A. G. Keiler uitgewerkt tot The Science of Society f4 dln, New Haven i927-’28). Het werk staat sterk onder de invloed van Spencer’s Principles of Sociology. Onder Folkways verstaat Sumner de uniforme handelingen en gewoonten van een groep onder de invloed van honger, liefde, ijdelheid en vrees. Worden deze gewoonten gesanctionneerd door een wijsgerige, ethische of religieuze achtergrond, die aan de pragmatische noties „doelmatig” en „ondoelmatig” de begrippen „goed” en „kwaad” toevoegt, dan spreekt Sumner van „mores”. Folkways, die in de loop van langere perioden hun deugdelijkheid hebben bewezen, kunnen dus tot mores evolueren. Sumner’s denkbeelden zijn van grote invloed geweest op de ontwikkeling der Amerikaanse sociologie.
Bibl.: A History of American Currency (New York 1874); Andrew Jackson as a Public Man (Boston 1882); Alexander Hamilton (New York 1890); War, and Other Essays, ed. by A. G. Keller (New Haven 1911); Earth Hunger and Other Essays, ed. by A. G. Keller (New Haven 1913}.
Lit.: H. E. Starr, W. G. S. (New York 1925); A. G. Keller, Reminiscences (Mainly Personal) of W. G. S. (New Haven 1933); H. E. Barnes, W. G. S., Spencerism in American Dress, in Introduction to the History of Sociology, biz. 155-172 (Chicago 1948).
