Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 28-12-2022

William GODWIN

betekenis & definitie

Engels schrijver (Wisbeach, Cambridge, 3 Mrt 1756 Londen 7 Apr. 1836), was van 1778-1782 predikant, maar gaf de loopbaan op wegens gewetensbezwaren. In 1798 vestigde hij te Londen een boekhandel en uitgeverszaak, die onder het pseudoniem Edward Baldwin een aantal geschriften uit zijn jongere jaren uitgaf.

Zijn politieke en economische geschriften, vooral zijn Political Justice (1793) een krachtige verdediging van de rechten van de individuele persoonlijkheid tegen de toenemende staatsmacht, vertonen hem als de eerste logische en consequente verdediger van het anarchisme, voor hetwelk de individu, geleid door de rede, boven alles gaat en alle dwang wordt verworpen als in strijd met de rede. Zijn roman Caleb Williams (1794) vooral, is verwant met de schrikroman maar munt uit, niettegenstaande dode plekken, door de rijke verbeelding, de fijne psychologische zin, en de opstand tegen onrechtvaardigheid.Zijn echtgenote Mary Wollstonecraft (27 Apr. 1759 10 Sept. 1797), wier portret hij tekende in de roman Saint-Leon, was de eerste strijdster voor vrouwenrechten in Engeland. Haar voornaamste werk is A Vindication of the rights of Women (1792). Zij stierf bij de geboorte van haar dochter Mary (30 Aug. 1797 1 Febr. 1857), die in 1816 met Shelley huwde en eveneens als schrijfster naam gemaakt heeft.

Bibl.: essays: Sketches of History in six sermons (1784); An enquiry concerning Political justice (2 din, 1793, fotogr. herdr. naar de definitieve 3 uitg. v. 1798 met inl. en aantek. door F. E. L. Priestley (1948); On population, being an Inquiry concerning the Power of Increase in the Numbers of Mankind (1821); History of the Commonwealth of England from its Commencement to the Restoration of Charles II (4din, 1824-1828); Thoughts on Man, his Nature, Productions and Discoveries (1831).

Romans: Things as They Are, or the Adventures of Caleb Williams (1794); SaintLeon (3 din, 1799); Fleetwood (3 din, 1805); Mandeville (3 din, 1817); Clondesley (3 din, 1830) en een Life of Chaucer (1803).

Lit.: C. K. Paul, W. G. (2 din, 1876); J.

Meyer, W. G.s Romane (Leipzig 1906); P. Ramus, W. G. der Theoretiker des kommunist.

Anarchismus (Leipzig 1907); H. Saitzeff, W. G. und die Anfänge des Anarchismus (Berlin 1907); H. Roussain, W.

G. (Paris 1913); H. N. Brailsford, Shelley, G. and their circle (London 1913); F. K.

Brown, The life of W. G. (1926); Basil Willey, The Eighteenth Century Background. Studies in the Idea of Nature of the period (1946), biz. 205-240; George Woodcock, W. G., a biographical study (London 1946).

Over Mary Wollstonecraft: J. Bouten, M. W. and the beginnings of female emancipation, diss. Amsterdam (1923); M.

Linfield, M. W. (1925); H. R. James, M.

W. (1932); W. Godwin, Memoirs of M. W. (London 1928); M. S.

Storrnée Mi quel, M. W.,diss. Paris (1931); G.R. Preedy, This shining woman: M.

W. G. (1937). Over Mary Shelley: F. A.

Marshal, The life and letters of M. S. (2 din, 1889); R. Church, M. S. (1928); S.

Norman, M. S. (1938).

< >