Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 04-07-2022

Inkwartiering

betekenis & definitie

van het krijgsvolk van de Staat door de bevolking is geregeld bij de, sindsdien meermalen aangevulde wet van 14 Sept. 1866 (Stbl. nr 138), de zgn. Inkwartieringswet, die tevens behandelt de transporten en leveranties voor de legers en de verdedigingswerken. In tijd van vrede kan huisvesting, al dan niet gepaard met voeding, of ook wel laatstbedoelde alleen worden verzocht voor militaire oefeningen, oproer, watersnood of andere natuurrampen; in tijden van oorlog of oorlogsgevaar, nadat van regeringswege het art. 33 der wet is toepasselijk verklaard, heeft de commandant van het veldleger (of van een stelling) en hebben namens deze de lagere troepencommandanten het recht tot vordering, zowel van inkwartiering als van hetgeen verder voor het leger of de bezetting wordt nodig geacht.

Inkwartiering en onderhoud, transporten en leveranties worden in tijd van vrede door de bevoegde militaire commandant aangevraagd bij de burgemeester, dus niet rechtstreeks bij de inwoners.

Vergoeding heeft zoveel mogelijk volgens vastgestelde tarieven plaats. Geschillen worden volgens een afzonderlijke procedure beslecht. De wet stelt strafbaar de nalatigheid of de weigering om te voldoen aan de krachtens de wet gedane vorderingen. Eveneens stelt de wet strafbaar degene, die eigendunkelijk het gebruik der openbare wegen of andere middelen van gemeenschap en van de daartoe behorende werken aan het krijgsvolk of aan de militaire transporten weigert, of dat gebruik verhindert of belemmert. In geval van oorlog of oorlogsgevaar kan bij K.B. aan hogere militaire bevelhebbers het recht van vordering of van ingebruik- of ineigendomneming zonder voorafgaande vordering worden toegekend. Nadere uitwerking van de bepalingen der wet heeft plaatsgevonden in het Inkwartieringsbesluit (Kon. Besl. v. 10 Nov. 1892, Stbl. nr 253).

In afwijking van de algemene regel, dat in bezet vijandelijk gebied de bijzondere eigendommen der bewoners moeten worden geëerbiedigd, komt ook aan de bezettingstroepen in zo’n geval het recht tot inkwartiering en het opleggen van requisities, mits tegen schadevergoeding, volgens het oorlogsrecht toe.

< >