ook Wouter (van) Deelen of Deleen, Nederlands graecus, hebraicus en hervormingsgezind theoloog (bij Leuven ca 1500 - Londen Aug. 1563), studeerde aan het sinds 1518 te Leuven bestaande collegium trilingue o.a. Grieks en Hebreeuws, behaalde daar de graad van magister artium, stond reeds omstreeks 1525 in Brabant als hervormingsgezind bekend en werd scholarch aan de Latijnse school te Alkmaar.
In 1533 van stadswege te Amsterdam aangesteld tot docent in het Grieks en Hebreeuws, werd hij als medestander van de Munsterse Wederdopers ernstig gecompromitteerd door de befaamde aanslag op Amsterdam (10/11 Mei 1535); deswege ontslagen, week hij uit naar Haarlem, werd in 1539 burger te Londen en fungeerde van 1539-’47 als bibliothecaris van de boekerij van koning Hendrik VIII. Met Marten Micron werd hij in 1550 voorganger bij de Nederduitse vluchtelingengemeente te Londen, doch vnl. gaf hij exegese van het Oude Testament. Na de troonsbestijging van „Bloody Mary” naar Emden gevlucht (1554), gaf hij daar openbare les in het Grieks aan predikanten der Kruisgemeenten. Teruggekeerd naar Londen (1559), hield hij school aan huis.
Hij vertaalde o.a. het Nieuwe Testament uit het Grieks (zijn vertaling van het Oude Testament uit het Hebreeuws is nimmer gedrukt) en was een der eerste Nederlanders, die zich op de studie van het Hebreeuws hebben toegelegd. Zijn zoon Petrus Delenus (Alkmaar ca 1525/’30 - Londen Aug. 1563) was predikant bij de Londense vluchtelingengemeente en stierf tegelijk met zijn vader aan de pest.MR H. F. WIJNMAN
Bibl.: Novum Testamentum latinum ad antiquissima graecorum exemplaria castigatum inque lat. phrasim transfusum per B. Galterum Deloenum (Londini 1540); joh. Sleidan, Waerachtige beschrivinge hoe dattet met de religie gestaen heeft. Door M.
Walter Deleen int Ned. verduytst (Emden 1558, herdr. Antw. 1584, Leyden 1596, Rotterdam 1611).
Lit.: Biographie nat. de Belgique V (1876) ; H. Allard, Corn. Crocus, in: Het jaarboekje van Alberdingk Thijm (1892); H. F.
Wijnman, Wouter Deelen, de eerste professor in het Hebreeuwsch te Amsterdam, in Jaarboek Amstelodamum XXVII (1930, met lit. opgave).
