(1) Mexicaanse staat van 30 585 km2 oppervlakte en gelegen in het hoogland ten N.W. van de hoofdstad, telt (1940) 1 046 490 inw. De grootste stad is León (1940: 103 305 inw.) met leder- en textielindustrie.
In het Z.W. ligt de vruchtbare vlakte „Bajío”, waar landbouw uitgeoefend wordt. Zij wordt bevloeid door de (Rio Grande de) Lerma. Naar gelang van de hoogte worden tropische gewassen als rijst, subtropische als olijven en uit de gematigde streken tarwe voortgebracht. De staat is verder zeer rijk aan zilver, goud, tin, lood, kwikzilver en koper. Zilver wordt reeds sedert de verovering door de Spanjaarden gedolven. De productie is in de loop der jaren aanzienlijk achteruitgegaan. Twee hoofdlijnen van de Mexicaanse nationale spoorwegen doorkruisen de staat van Noord naar Zuid en van Oost naar West.(2) (of Santa Fe de Guanajuato), hoofdstad van de gelijknamige Mexicaanse staat, ligt op 20° 58' N.Br. en 101° 19' W.L. v. Gr. en op 1996 m hoogte, telt (1940) 23 521 inw. De bergen, die de stad omringen, bevatten tal van mijnen. Mijnbouw is het voornaamste middel van bestaan. Sedert het midden van de 16de eeuw wordt hier zilver gewonnen: de zilvermijnen werden lange tijd beschouwd als de rijkste van geheel Mexico en de beroemde Veta Madre-mijn zelfs als de rijkste op aarde. Naast zilver wordt ook goud, tin, ijzer, lood, koper en zwavel gewonnen. De stad, die in 1554 gesticht werd en in 1741 stedelijke rechten verkreeg, is tevens vermaard door haar catacomben.
