Uit de aard der zaak zal de medicus in ieder geval van overlijden van een zijner patiënten voor zichzelf de oorzaak van het sterven nauwkeurig overwegen. Bovendien heeft hij de plicht, de doodsoorzaak te formuleren, omdat bij de aangifte van het overlijden bij de Ambtenaar van de Burgerlijke Stand twee formulieren, als A en B onderscheiden, moeten worden afgegeven, die door de geneeskundige zijn ingevuld.
Formulier A is bestemd voor de genoemde ambtenaar; hierop zijn de naam van de overledene en o.m. de oorzaak van de dood, zonder nadere bijzonderheden, ingevuld. Formulier B wordt die ambtenaar gesloten overgereikt; het is bestemd voor de Medisch-Ambtenaar bij het Centraal Bureau voor de Statistiek. Hierop wordt de naam van de overledene niet vermeld, doch wel uitvoeriger de doodsoorzaak omschreven. Het doel daarvan is uitsluitend een zo nauwkeurig mogelijke sterftestatistiek te verkrijgen.De doodsoorzaak is niet altijd enkelvoudig. Daarom dienen onderscheiden te worden:
1. de voornaamste oorzaak, die tot de dood heeft geleid;
2. complicaties, die als medeoorzaken zijn aan te merken;
3. bijkomstige oorzaken, die de dodelijke afloop hebben bevorderd.
Overlijdt bijv. een patiënt aan een bronchopneumonie bij mazelen, dan is de oorzaak: mazelen, de complicatie: bronchopneumonie. Zou deze patiënt tevens aan suikerziekte of aan een chronische hartkwaal hebben geleden, dan waren deze als bijkomstige oorzaken aan te merken. — Ten einde eenvormigheid in de statistische opgaven der doodsoorzaken te verkrijgen, is de nomenclatuur internationaal vastgelegd. Hiertoe werd voor het eerst in 1900 te Parijs een overeenkomst gesloten. Om de tien jaar wordt de internationale nomenclatuur van doodsoorzaken herzien. Sedert 1 Jan. 1941 is in Nederland de grote internationale lijst van doodsoorzaken, vastgesteld op de vijfde intern, conferentie van 1938, de basis van de classificatie der sterfgevallen naar doodsoorzaken. Er zijn nl. 3 lijsten, een grote lijst die in Nederland wordt gebruikt, een kleine lijst en een tussenlijst, welke laatste tweemaal zo uitvoerig is als de kleine en die is ingesteld ten behoeve van landen, waarvoor de grote lijst te lastig en de kleine niet uitvoerig genoeg is. De grote lijst is verdeeld in 18 hoofdstukken en 200 nummers. De oorzaken van doodgeboren-worden zijn in 4 hoofdstukken en 15 nummers gesplitst. De kleine lijst telt slechts 44 nummers. Bij het vermelden van sommige oorzaken is een nadere toelichting gewenst. Is iemand bijv. overleden door een ongeval, ten gevolge van een vergiftiging, door uitputting e.d., dan moeten de omstandigheden nader worden omschreven (zie sterftestatistiek). De laatste herziening der nomenclatuur door de zesde intern. conferentie te Parijs van Apr. 1948, die door de Wereld-Gezondheidsorganisatie aan haar leden werd voorgeschreven, is in Amerika reeds ingevoerd en zal binnen afzienbare tijd ongetwijfeld ook in Nederland worden toegepast.
DR H. J. VIERSMA
