Duits geneeskundige, bacterioloog en seroloog (Bamberg 21 Febr. 1886-Berlijn 16 Mrt 1925). In 1913 werd hij directeur van het Kaiser Wilhelm Institut für experimentelle Therapie te Berlin-Dahlem.
Hij heeft zich in het bijzonder beziggehouden met onderzoekingen over immuniteit en serodiagnostiek en is beroemd geworden door zijn serologische methode voor de diagnostiek van de syphilis (1906), waaraan nog steeds zijn naam verbonden is gebleven.Wassermann-reactie is de toepassing van de complementbindingsreactie van Bordet en Gengou voor het onderzoek van bloedserum en cerebrospinale vloeistof op de aanwezigheid van luetische antilichamen (z syphilis en dementie).
In de groep van de serum- en liquorreacties, voor het stellen van de diagnose syphilis gebruikelijk, is deze reactie de specifiekste en zij bezit een grote gevoeligheid. Als haemolytisch systeem, waarmee het al of niet gebonden worden van complement wordt vastgesteld, dienen van serum bevrijde rode bloedcellen van een schaap en konijnenserum met haemolysinen, waarin het complement door verwarming geïnactiveerd is. Voor complement wordt vers bloedserum van caviae gebruikt. Bloedserum, waarin de aanwezigheid van antilichamen (amboceptor) moet worden onderzocht, wordt eveneens vooraf geïnactiveerd. Als antigeen werd aanvankelijk in navolging van Wassermann een alkoholisch extract uit de lever van een kind, aan aangeboren lues gestorven, gebruikt.
Tegenwoordig vinden extracten uit gezonde organen, als lever en hart, vrijwel algemene toepassing. De uitslag van de reactie noemt men positief, indien er na het bijeenvoegen van lipoïde-extract, bloedserum of liquor en het haemolytisch systeem geen haemolyse intreedt. In het onderzochte serum moeten zich dan nl. antilichamen bevinden, die onder binding van het complement met het extract hebben kunnen reageren.
