is een liturgische boekenstandaard, waarop het Epistel- en Evangelieboek wordt opengelegd ten gebruike in de kerkelijke diensten. Gewoonlijk staat de vogel op een bal of bol en draagt op zijn gespreide vleugels een richel, waarop het boek rust.
Het onderstel bevat soms nissen, waarin de Evangelistenfiguren of engelen of kerkpatronen zijn aangebracht. Meestal is de adelaar het symbool van Joannes, doch bij sommige lessenaarfiguren symboliseert hij Christus (Venray, Grote Kerk, 1486), die de duivelse macht overwonnen heeft, want volgens een volkslegende zou de adelaar de jonge basilisk doden, door zijn ei open te pikken en het dier, zodra het zich buiten de schaal vertoont, met een snavelhouw te vernietigen. Bekende adelaarslessenaars in Nederland zijn die van Venray, Venlo, Roermond (Groot Seminarie) en Tongeren.Lit.: H. Lüer en M. Greutz, Geschichte der Metallkunst I, (Stuttgart 1901); Georg Lehnert, Geschichte des Kunstgewerbes II (Berlin z. j.).
