Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 06-08-2022

Typhon

betekenis & definitie

of Typhoeus (-fó-uis), in de Griekse mythologie een monster dat door Zeus onschadelijk gemaakt werd. Typhon, de jongste zoon van Gaia en Tartaros, was een reus met slangen in plaats van mensenbenen en met ioo vuurspuwende drakenkoppen (Hesiodos, Theogonie v. 820 vlgg.).

Toen Zeus de strijd tegen hem aanbond, wist Typhon hem bij het Kasion-gebergte in Noord-Syrië te overwinnen. Hij sneed de pezen uit zijn handen en voeten en legde de machteloze god in een hol in Cilicië. Hermes en Pan roofden echter de pezen en legden ze weer in het lichaam van Zeus. Deze verpletterde toen Typhon met de bliksem en bedolf hem onder een berg in het land der Arimoi (vermoedelijk de Aramaeërs) in Cilicië. Volgens anderen vervolgde hij hem tot op Sicilië en wierp de Etna op hem.De figuur van Typhon is ongetwijfeld van Cilicië en (of) Noord-Syrië uit bij de Grieken bekend geworden. Een treffende overeenkomst met het verhaal van zijn vernietiging door Zeus vertoont op tal van punten niet alleen de Egyptische mythe van de strijd van Osiris tegen Seth, maar ook o.a. de Phoenicische mythe van de stryd van Baal Zephon bij de berg Kasios tegen de veelkoppige slang Liwjatan (Leviathan) en het Babylonische verhaal van de strijd van Mardoek tegen het monster Tiamat. Hier speelt overal de nederlaag van de god en zijn lijden vóór de uiteindelijke overwinning een belangrijke rol. Vermoedelijk behoren deze verhalen daarom thuis in de kring der vegetatie-mythen, die het jaarlijkse verdorren en herleven van de plantengroei symboliseren.

< >