(Duits: Dorpat, Russisch: Joerjew), stad in de S.S.R. Estland, aan de Erna (Embach) op 50 km ten W. van het Peipus-meer, telt (1939) 60 000 inw.
Er waren voor Wereldoorlog II een beroemde universiteit, een Duitse hogeschool en een „Luther-Akademie” gevestigd. De universiteit, welke in 1632 door Gustaaf Adolf werd gesticht, werd sindsdien gehandhaafd en telde in 1949 nog 2900 studenten. Bekend waren de botanische tuin, de bibliotheek en de door Fraunhofer zelf vervaardigde (en later door Mädler gebruikte) refractor in de sterrenwacht. Behalve als cultureel centrum had Tartoe betekenis voor de handel in vlas en hout.Tartoe werd in 1030 door de Russen gesticht. De ridders der Duitse Orde veroverden het in 1224, waarna het een rijke Hanzestad werd. Zweden veroverde de stad in 1625 en Peter de Grote in 1704. Deze laatste stuurde de bewoners de binnenlanden van Rusland in. Dezelfde gang van zaken deed zich voor na Wereldoorlog II (tijdens welke grote verwoestingen werden aangericht, zowel door Russen als door Duitsers).
Lit.: R. von Engelhardt, Die deutsche Universität Dorpat in ihrer geistesgeschichtl. Bedeutung (Reval 1933).
