Japans generaal en minister (Tokio 26 Mei 1877), wist een grote invloed te verwerven onder de jonge officiersgeneratie, die, zich bewust van de, grote armoede van de boerenstand, waaruit zijzelve grotendeels gerecruteerd werd, binnenslands in een revolutionnaire, buiten de grenzen in een imperialistische, in beide gevallen in een gewelddadige politiek de enige uitweg zag.
In zoverre moet hem medeverantwoordelijkheid aan de moord op ministerpresident Inoekai (15 Mei 1932) en aan de bloedige militaire revolte van 26 Febr. 1936 ten laste gelegd worden. Zeker moet hij voorts als een der hoofdaanstichters van de militaire actie tegen China Chinees-Japans conflict) worden aangemerkt. Immers onder zijn beleid als minister van Oorlog (Dec. 1931 - Jan. 1934) in de kabinetten Inoekai en Saïto vielen de bezetting van Mandsjoerije, de gevechten om Sjanghai en de verovering van de provincie Jehol. Later was hij gedurende enkele jaren lid van de opperste oorlogsraad en kreeg hij in het ministerie-Hiranoema (1939) de taak, de Japanse jeugd in militaristische geest op te voeden. Na Japans nederlaag werd hij door de Amerikaanse bezettingstroepen gearresteerd om als een der oorlogsmisdadigers terecht te staan.
Grote bekendheid in Japan verwierf indertijd zijn boek, Shinsen wo koete (Bij het overschrijden van de lijn des doods) en zijn in 1933 verschenen werk Zen-Nihonkoku min wo tsugu (Een beroep op het gehele Japanse volk), waarin hij de theorie ontwikkelde, dat het Japanse volk de goddelijke opdracht had niet alleen de volken in het Verre Oosten, doch ten slotte die over de gehele wereld onder zijn culturele invloed te brengen onder leiding van den van de Zonnegodin Amaterasu afstammenden Japansen keizer (Kwōdō).
MR J. L. HELDRING
DR C. C. KRIEGER.
