Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 28-01-2023

KRUIZEMUNTOLIE

betekenis & definitie

is de aetherische olie, die gewonnen wordt uit enige Labialen (Lipbloemigen) van het geslacht Mentha, en wel van Af. spicata Huds., Af. longifolia Huds. en Af. verticillata L.; van M.piperita L. wint men de pepermuntolie en van Af. pulegium L. de pouliot- of poley-olie. Het zijn overblijvende planten met stengels die kruisgewijs geplaatste bladparen dragen, die bij aanraken een sterke geur geven door de aetherische olie, die in van eencellige kopjes voorziene klierharen gevormd wordt.

De Af. verticillata wordt wel als een bastaard van Af. aquatica en Af. arvensis opgevat. De bloemen zijn lila van kleur. Men wint de olie in Amerika en Engeland, waar men vooral de eerste soort verbouwt, in Duitsland, waar ook wel de tweede soort gebruikt wordt, en in Rusland, waar men een variëteit van Af. verticillata verbouwt. De olie wordt door stoomdestillatie vooral in de V.S. gewonnen met een rendement van o,6 pct van de luchtdroge, juist bloeiende stengels. Het is een kleurloze, gelige of groenig-gele, doordringend naar kruizemunt geurende olie, die bij staan aan de lucht dikker en donkerder wordt. De voornaamste bestanddelen zijn: carvon (42-60 pct), l-limoneen, phellandreen, terpeen, azijnzuur, valeriaanzuur en dihydrocarveol. De olie wordt medicinaal en in de genotmiddelenindustrie gebruikt, vooral voor suikerwerk, likeur en kauwgom doch ook bij de bereiding van tandpasta’s, hoewel ze niet zo gunstig werkt als pepermuntolie.

DR A. KLEINHOONTE

Lit.: Gildemeister u. Hoffmann, Die Aetherischen Öle (Millitz b. Leipzig 1916), III, p. 590-596; Guenther, Essential oils (New York 1949), III, p. 676-683.

< >