Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 04-07-2022

Interpolatie

betekenis & definitie

(1, wiskunde) is in de zuivere en toegepaste wiskunde het tussenvoegen van nieuwe waarden in een reeks getallen. Is de wet der opeenvolging bekend en zijn dus de gegeven getallen bepaalde waarden ener bekende functie van één veranderlijke, dan geschiedt het interpoleren door berekening; als dat niet het geval is, door schatting.

Een eenvoudig voorbeeld van het eerste is het interpoleren van k-termen tussen elke twee opeenvolgende termen van de rekenkundige reeks tn = a + (m - 1) v/k+1 men verkrijgt dan een nieuwe rekenkundige reeks Tm = a + (m - 1) waarbij tn = Tnk + n _ k.Een voorbeeld van het tweede is het interpoleren van tussenwaarden in een reeks waargenomen grootheden y1, y2, .... y„, die met bepaalde tijdstippen tl t2, .... tn overeenstemmen. Men tracht dan óf een functie te construeren, die het verloop van y kan voorstellen (z Lagrange, Interpolatieformule van), óf een diagram te tekenen, dat dit verloop bij benadering uitdrukt (grafische interpolatie) ; zet men daarbij de berekening of de schatting ook buiten de uiterste waarden der gegeven reeks voort, dan spreekt men van extrapoleren.

(2, letterkunde) of tussenvoeging is het inlassen van woorden, volzinnen of hoofdstukken in het een of ander geschrift. De oudere, herhaalde malen overgeschreven teksten dragen vaak de sporen van bewerking, waarbij nieuwgeschreven of van elders ontleende stukken kunnen zijn ingevoegd. Het is de taak der philologische critiek deze interpolaties te herkennen en te begrenzen; verschillen van taal, stijl en inhoud kunnen hier de weg wijzen, terwijl de zgn. Schallanalyse van E. Sievers nieuwe mogelijkheden heeft geschapen. De critiek der 19de eeuw is in het aanwijzen en uitlichten van interpolaties meermalen veel te ver gegaan.

< >