(beroerte, apoplexie) is een bloeding in het hersenweefsel, meestal veroorzaakt door het scheuren van de wand van een slagader. Vele oorzaken kunnen voor een dergelijke vaatscheuring aansprakelijk zijn.
De meest voorkomende oorzaken zijn wel: ziekte van de vaatwand (arteriosclerose, syphilis), sterk verhoogde bloeddruk en aangeboren of verworven aneurysma’s en vaatgezwellen (bijv. haemangiomen). Een hersenbloeding komt meestal zeer plotseling. De patiënt valt onverwacht bewusteloos neer, ziet blauw, heeft een blazende ademhaling en maakt een zieke indruk. Soms leidt de bewusteloosheid in enkele dagen tot de dood, veelal echter komt het bewustzijn na korte of langere tijd (soms eerst na enkele weken) terug.In de regel vertoont de patiënt dan verlammingsverschijnselen, hetzij in de vorm van een verlamming van arm en been aan een zijde ofwel in de vorm van een hemianopsie * of een eenzijdige stuurloosheid. Nu en dan ziet men ook een aphasie*, agnosie* of apraxie* als restverschijnsel. Gedurende het verder herstel kunnen intact gebleven delen van de hersenen de functie der vernietigde hersengebieden min of meer volledig overnemen. Het vermogen van deze functie-ovememing door gespaarde hersengebieden loopt bij verschillende mensen zeer uiteen. De mate van uiteindelijke invaliditeit na een hersenbloeding is dan ook zeer verschillend.
De diagnose hersenbloeding wordt veelvuldig gesteld, vaak echter ten onrechte. Wanneer iemand verschijnselen vertoont van een apoplexie is de kans groot, dat hij geen hersenbloeding heeft doch een hersenthrombose. In verband met de in te stellen behandeling is het van zeer groot belang de hersenbloeding en de hersenthrombose scherp te onderscheiden. Deze laatste aandoening heeft bij vroegtijdige behandeling nl. een veel betere prognose dan de hersenbloeding.
