Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 18-10-2023

Frank NORRIS

betekenis & definitie

(Benjamin Franklin), Amerikaans journalist en romanschrijver (Chicago 5 Mrt 1870 - San Francisco 25 Oct. 1902), was de zoon van een succesvol zakenman; hij verhuisde in 1884 naar San Francisco, vanwaar hij in 1887 naar Parijs werd gezonden om kunst te studeren. Op 20-jarige leeftijd kwam hij terug om tot 1894 te studeren aan de universiteit van Californië.

Hij kwam te San Francisco sterk onder invloed van de journalist Richard Harding Davis en dook een tijdlang de onderwereld in. Groter invloed oefenden Kipling en Zola op hem uit: de eerste vanwege zijn Man-verheerlijking en imperialisme, de tweede door zijn naturalistische schrijfmethode. Romantisch en avontuurlijk, reisde hij in Zuid-Afrika in 1895 en 1896, stond aan de zijde der imperialisten en was oorlogscorrespondent in Cuba tijdens de Spaans-Amerikaanse oorlog. In Mc Teague (1899), zijn eerste roman, als in vele verhalen, verheerlijkte hij de bruut, de oer-vechter, in een stijl die Zola’s invloed verried, waardoor hij, met Jack London, later invloed uitoefende op schrijvers als Hemingway en Steinbeck. Zijn beste werk vindt men in de romans The Octopus (1901) en The Pit (1903), delen van een onvoltooid gebleven „trilogie van het graan”, die de groei van het graan en de beursspeculaties te Chicago tot onderwerp hebben, scherp geobserveerd, fel gekleurd, boeken waarin de spanningen tussen de natuur en de oer-instincten van de mens wederom voorrang werd verleend, al trad een humaner, warmer Norris hierin op de voorgrond. Van 1899 af leefde hij te New York, waar hij las voor een uitgeverij en o.a.

Theodore Dreiser ontdekte. San Francisco en Chicago kregen door hem voor het eerst scherp gestalte in romans, gelijk later bij Bierce, Farrell en Sinclair, wier werk met dat van Norris verwant is.MICHEL VAN DER PLAS

Lit.: VanWyck Brooks, The Confident Years (1952); Alfred Kazin, On Native Grounds (1943).

< >