(1, wiskunde) is een product van een rij natuurlijke getallen, van 1 tot en met n; schrijfwijze n! = 1 X 2 X 3 X...X (n-1) X n (spreek uit: n-faculteit). Het aantal permutaties* van n elementen is n! Euler heeft de 𝛤-functie ontdekt door te vragen naar een functie, die voor gehele, positieve waarden van de onafhankelijke veranderlijke steeds een „faculteit” zou opleveren; inderdaad geldt voor p positief geheel: 𝛤 (p + 1) = p!.
(2, facultates habituales) betekent in de R.K. Kerk de speciale volmachten die door de H. Stoel, bij wijze van particuliere rescripten of volgens gewone formulieren, verleend worden aan bisschoppen, nuntii en andere hogere kerkelijke overheden, hetzij voor immer, hetzij voor een bepaalde tijd, hetzij voor een aantal gevallen. Door deze wordt hun een macht verleend die boven hun gewone bevoegdheid uitgaat, een gedelegeerde rechtsmacht dus, om aan hun onderhorigen iets toe te laten of om hen van de naleving van wetten dispensatie te geven. Dergelijke faculteit wordt altijd gelijkgesteld met een privilegium praeter ius. Over de faculteiten aan een bisschop toegekend, beschikt doorgaans ook zijn vicaris-generaal en eveneens zijn opvolger in het ambt. Codex Iuris can., c. 66.
(3, facultas catholica) is in de R.K. Kerk de bijzondere instelling van hoger onderwijs, die vnl. in de theologie, de bijbelwetenschap, het kerkelijk recht of de filosofie canonische graden verleent, m.n. deze van baccalaureus, licenciaat, doctor en van magister. Bovendien zijn er ook faculteiten van de rechten, van Oosterse studiën, Christelijke archeologie, gewijde muziek en missiewetenschap. Van de middeleeuwen af heeft de Kerk vrije universiteiten en faculteiten voor hoger onderwijs gesticht. In sommige landen, als Duitsland, werden ook faculteiten van theologie of kerkelijk recht opgericht aan de staatsuniversiteiten. In vele landen bestaan thans nog Katholieke Universiteiten of faculteiten, door de Kerk gesticht en van haar afhankelijk. Zo bestaan aan de Katholieke Universiteit te Leuven de faculteiten van theologie, van kerkelijk recht en de school van filosofie. Te Nijmegen is er tot dusver, als kerkelijke faculteit, alleen de faculteit van theologie. De oprichting van de kerkelijke faculteiten wordt de H. Stoel voorbehouden. Zij staan onder toezicht van de Congregatie van de Seminaries en Universiteiten. Door de Constitutie Deus scientiarum dominus, op 24 Mei 1931, werden de principes van inrichting van de kerkelijke faculteiten bepaald.
PROF. DR MAG. W. ONCLIN
