Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 28-01-2023

Ellen KEY

betekenis & definitie

(Karolina Sofia), Zweedse schrijfster (Sundsholm 11 Dec. 1849 - Alvastra 25 Apr. 1926), was van i88o-’g8 werkzaam als onderwijzeres, daarnaast doceerde zij van 1883-1903 ook aan het Arbeidersinstituut te Stockholm. Op sociaal, literair en ethisch gebied heeft zij talrijke geschriften gepubliceerd, vooral vraagstukken omtrent de vrouwenbeweging en kinderopvoeding.

Zij heeft met vuur gestreden voor een opvoeding van het kind, die met de eisen van zijn leeftijd rekening hield, evenals voor die van het meisje in het bijzonder, die in overeenstemming met het wezen der vrouw moest zijn. Haar eertijds geruchtmakend werk op paedagogisch terrein was Barnets ärhundrade (De eeuw van het kind, 1900, herh. vertaald). Dit boek moet worden beschouwd als een romantisch protest, een paedagogisch gevoelsexperiment, een „droom” zoals Ellen Key steeds nadrukkelijk heeft beweerd. De door haar gegeven „vier hoekstenen der nieuwe school”: een vroegtijdige specialisering, concentratie der leerstof op bepaalde onderwerpen, zelfwerkzaamheid, de school zij levensschool, zijn door anderen op meer rustige wijze uitgewerkt en nu grotendeels vanzelfsprekend geworden. Ellen Key is een der meest markante vertegenwoordigsters van een libertijnse paedagogiek.Bibl.: Ned. bew.: Levenslijnen (Leiden 1906); De nieuwe maatschappij (Leiden 1907); De weinigen en de velen (Zutphen 1904); De vrouwenbeweging (Leiden 1909); De eeuw van het kind (Leiden 1903).

Lit.: Mia Leche-Löfgren, E. K. (Stockholm 1930); W. A. ’t Hart, E. K. (Den Haag 1948).

< >