in de Oudheid Aethalia of Ilva geheten, is een eiland in de Middellandse Zee, tussen Corsica en het Apennijnse schiereiland gelegen, waarvan het door het 12 km brede Kanaal van Piombino gescheiden wordt. Het beslaat een oppervlakte van 223 km2 en telt ca 30 000 inw.
Het bergland valt in drie groepen uiteen; de hoogste top van het eiland, de Monte Capanna (1019 m) ligt in het W. en is dus ’s winters met sneeuw bedekt. De steile en rotsachtige kusten hebben tal van baaien en kapen. Het klimaat is zacht en gezond. De wijn-, olijven- en moerbezietuinen zijn door cactus (opuntia)- en agavehagen omgeven. Een van de belangrijkste voortbrengselen van het eiland is ijzererts (gehalte ca 60 pct), dat via de haven van Rio wordt uitgevoerd. De zoutlagunen leveren zout en verder is er tonijn visserij. De voornaamste plaatsen zijn: Porto Ferrajo, de hoofdstad met ca 8500 inw., Rio Marina met ca 4500 inw., Porto Longone en Pietro. Tot Elba behoren voorts de kleine, meest door vissers bewoonde eilanden Capraja, Pianosa, Palmaola, Cervoli, Troja en Monte Cristo.Reeds vroeg was Elba beroemd wegens zijn ijzer. Aanvankelijk werd het in bezit genomen door Griekse kolonisten en vervolgens behoorde het achtereenvolgens aan Dionysius van Syracuse, aan Pisa, Genua, Spanje, Napels (sinds 1736), het nieuwe koninkrijk Etrurië (sinds 1801), Frankrijk (1803). Het vormde eerst een afzonderlijk departement, werd daarna bij het departement Middellandse Zee gevoegd en kwam later met de nabijgelegen eilanden onder het gezag van de groothertog van Toscane. Na de val van Napoleon I werd hem het eiland Elba als woonplaats aangewezen en als vorstendom met volle souvereiniteitsrechten afgestaan. Hij kwam er 3 Mei 1814 aan, deed er wegen aanleggen en bracht er ook andere zegenrijke inrichtingen tot stand, maar verliet het reeds 26 Febr. 1815. Volgens een besluit van het Wener Congres verviel Elba weder aan Toscane, behoorde tot de provincie Livorno en werd in 1860 door Piemont geannexeerd, waardoor het een deel werd van het koninkrijk Italië.
H. A. BOMER
Lit.: E. Foresi, L’isola d’EIba (1899); L'Elba illustrata, a cura di M. Foresi (1923); P. Gruyer, Napoléon, roi de File d’Elbe (1906).
