Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 23-01-2023

EISTEDDFOD

betekenis & definitie

(Kymrisch, zitting), feestelijke wedstrijd in dichtkunst, muziek, kunstnijverheid enz., die jaarlijks in Wales gehouden wordt. Men onderscheidt naast de Nationale Eisteddfod, die begin Aug. afwisselend in Noord- en Zuid-Wales (soms ook in een Engelse stad met grote Welshe kolonie) gevierd wordt, gewestelijke, plaatselijke en school-eisteddfodau.

Bij de eerste worden de overwinnaars in de beide voornaamste dichtgenres door de Gorsedd Beirdd Ynys Prydain (,,Hof der Barden van het Eiland Brittannië”), bestaande uit kleurig uitgedoste „druïden, ovaten en barden” onder leiding van een „aartsdruïde” met een zetel of een kroon begiftigd.De geschiedenis van de eisteddfod is duister. Uit de wetten van koning Hywel Dda (gest. 950) blijkt het bestaan van poëtische wedstrijden, waarin de overwinnende bard, met de titel pencerdd, een der vaste zetels in het hof verwierf. Zekerheid bestaat ook ten aanzien van de wedstrijden om een zetel in vocale en instrumentale muziek, door vorst Rhys ap Gruffydd van Zuid-Wales op Kerstmis 1176 te Aberteifi gehouden en een jaar te voren in Wales, Engeland, Schotland en Ierland geproclameerd. In geen van de oude teksten wordt in dit verband de term eisteddfod gebruikt. De eerste eigenlijke eisteddfod werd in 1451 te Caermarthen gehouden en had tot voornaamste resultaat de aanneming der normen, waaraan de volwaardige bard zou hebben te voldoen, ten einde zich van de zwervende poëtasters te onderscheiden. In de 17de en 18de eeuw waren de eisteddfodau schaars, totdat het letterlievende genootschap der Gwyneddigion in 1789 de instelling weer deed herleven. Op deze nieuwe eisteddfodau, die sedert 1819 (te Caermarthen) geregeld gehouden worden, werd echter een „neo-druïdisch” stempel gedrukt door toedoen van de fantast Iolo Morganwg (bardennaam van Edward Williams*), die voorgaf in het bezit te zijn van een oeroude druïdische prosodie. Voor de moderne critiek geldt zijn geschrift Cyfrinachy Beirdd (Geheimleer der Barden, Swansea 1829) als mystificatie (z Kymrische taal en letterkunde).

< >