Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 23-01-2023

DIDACHÈ

betekenis & definitie

(Gr.: διδἀχή, leer) nl. van de XII Apostelen. Dit geschrift (Eusebius, Kerkgeschiedenis III, 25: 4) was verloren tot 1883.

De metropoliet van Nicomedia, Bryennius, vond het toen in een MS. van 1056 n. Chr. terug. Sedert werd een Latijnse vertaling van cap. 1-6 en een Koptische van 10-12 gevonden, alsmede fragmenten op papyrus. De Barnabas-brief heeft de cc. 1-6 in zijn cc. 18-21 gebezigd, of omgekeerd. Daar de Didachè een compilatie is, maar homogeen van stijl en karakter, is zij wel de ontlenende partij (Muilenburg, The literary relations of the Epistle of Barnabas and the Teaching of the Twelve Apostles, 1929). Dit plaatst haar na Barnabas en, wegens haar betrekking tot het O.T., vergeleken met die, welke voorkomt in Hebr., bij Basilides en Valentinus, omstreeks 130 n. Chr. (aldus reeds Harnack). Muilenburg e.a. menen ook afhankelijkheid ten aanzien van Hermas geconstateerd te hebben. Hoofdstukken 1-6 handelen over ethiek, 7-10 over liturgie: doop, vasten en bidden, eucharistie, 11-15 over kerkelijk gebruik en recht, c. 16 bevat een vermaning over de komst des Heren met de wolken des hemels. De schrijver kent nog rondreizende Christelijke „profeten”. Het bestuur van de gemeenten bestaat uit „episkopoi” en „diakonoi”, vgl. Phil. 1:1. I Clem. 42 : 4, 5. Daar echter in verschillende delen van het Rijk (en daarbuiten) de ontwikkeling van het kerkelijk leven een eigen tempo heeft gehad, zou de Didachè nog jonger kunnen zijn: de bovenste grens, uiterlijk 300 n. Chr., vormt de Didascalia (zie Apostolisch, Apostolische Constituties), die de Didachè heeft nagevolgd.PROF. DR J. DE ZWAAN

Bibl.: Hennecke, Neu-testamentliche Apokryphen (2de dr., 1924), no. XXXIX; voorts theologische encyclopaedieën en handboeken van Oudchrl. letterk. (Jordan, Goodspeed) en Patrologieën (Rauschen, Altaner); De apostolische vaders I. Bew. d. G. A. v. d. Bergh v. Eysinga (1916); De apostolische vaders. Vert. d. D. Franses O.F.M. (Hilversum 1941).

Lit.: F. E. Vokes, The riddle of the Didache, Fact or fiction, heresy or catholicism (London 1938).

< >