(1, techniek) is het langs mechanische weg samen voegen van bouwelementen tot een hecht geheel, dat sterk genoeg is om de er op aangrijpende krachten (zoals eigen gewicht, verkeersbelasting, winddruk) op te kunnen nemen. Ten einde zeker te zijn van een juiste overbrenging der krachten en een vlotte uitvoering, wordt elke enigszins belangrijke constructie van tevoren ontworpen, berekend en met alle details getekend.
Deze werkzaamheden behoren dan ook typisch tot het werk van de constructeur, terwijl de uitvoering van de constructie veelal aan aannemers of fabrieken wordt opgedragen.In verschillende takken der techniek worden constructies toegepast. Het begrip bouwconstructie omvat meer in het bijzonder de bouwkundige en waterbouwkundige constructies. Ook in de werktuig-, scheeps-, vliegtuigbouwkunde en de electrotechniek spreekt men van construeren; zo worden bijv. machines en schepen eveneens vervaardigd door het samenvoegen van bouwelementen (assen, stangen, cylinders, zuigers, wielen, enz.).
De vorming der constructie-elementen en de wijze van samenvoegen zijn behalve van de functie, die de constructie moet vervullen, in sterke mate afhankelijk van het gebruikte materiaal. Men onderscheidt: hout-, metaal-, steen- en betonconstructies. Bij de houtconstructies worden de elementen (planken, balken enz.) aan elkaar bevestigd door spijkers, bouten, deuvels of door lijmen. Metaalconstructies worden gemonteerd door klinken, wellen of lassen.
Bij steenconstructies worden de bouwelementen (stenen) door middel van mortels aaneengekit.
Een bijzonder geval vormt de beton- en de gewapend-beton-constructie, omdat men hier niet uitsluitend kan spreken van het langs mechanische weg samenvoegen van bouwelementen. De bekisting is een houtconstructie, waarin het brijvormige, of vloeibare beton wordt gebracht. Bij gewapend beton vormt de bewapening een ijzerconstructie, maar het verharden van het beton is geen mechanisch, maar een chemisch proces, dat als zodanig niet onder het begrip constructie valt. Toch is het gebruikelijk om van betonconstructie te spreken en hieruit ziet men, dat het aan de uitvoering voorafgaande werk zijn stempel op het begrip construeren drukt.
De constructeur toch, tekent in zijn ontwerp de vorm die het beton na het verharden zal krijgen, waarbij de bewapening en de dikte der betonlagen uit zijn berekeningen voortspruiten.
IR G. A. OOSTERHOLT
(2, wiskunde) of werkstuk noemt men in de vlakke meetkunde de opgave om met behulp van een aantal grondconstructies een tekening van een figuur uit te voeren. Behalve voor vlakke figuren heeft men het begrip constructie ook uitgebreid tot de stereometrie en tot de meerdimensionale meetkunde.
Wanneer is een meetkundige constructie met passer en liniaal uit te voeren? Dit probleem is terug te voeren tot de constructie van een lijnsegment x uit gegeven lijnsegmenten a, b, . . . Een voldoende voorwaarde is: steeds dan wanneer een oplossing x van het vraagstuk reëel is en zich door middel van rationale bewerkingen en kwadraatwortels uit de gegeven segmenten a,b, . . . laat berekenen, is het segment x met passer en liniaal te construeren. Omgekeerd geldt ook: wanneer een lijnsegment x zich met passer en liniaal uit gegeven segmenten a, b, . . Iaat construeren, dan laat x zich door middel van rationale bewerkingen en kwadraatwortels in a, b, . . . uitdrukken. Het Delisch probleem, d.w.z. de constructie van een kubus, die het dubbele van de inhoud van een gegeven kubus heeft, is met behulp van passer en liniaal niet op te lossen. Evenmin het probleem van de zgn. trisectie van de hoek (verdeling van een hoek in drie gelijke delen), de kwadratuur van de cirkel (constructie van een vierkant, dat dezelfde oppervlakte heeft als een cirkel).
