is een overdracht van het bezit, die plaats vindt, doordat iemand, die een zaak voor zichzelf bezit, verklaart haar over te dragen aan een ander, maar tegelijk de zaak onder zich houdt krachtens enige rechtsbetrekking, waarin hij tot de andere partij staat. Bijv. iemand verkoopt een zaak die hem toebehoort en die hij in bezit heeft, maar behoudt haar in vruchtgebruik, in bruikleen, in huur of in bewaring.
Voor het Romeinse recht is het een zeer betwiste vraag wanneer en in welke gevallen deze wijze van bezitsoverdracht was erkend. In de middeleeuwse toepassingen van het Romeinse recht en in het Oudfranse recht kreeg deze figuur grote uitbreiding en gewicht en tevens haar naam, die, aanknopend bij de woorden in Dig. 41.2.17, ontleend is aan de gedachte dat de bezitter „constituit se possidere pro alio” d.i. besluit te gaan bezitten voor een ander. Het Nederlandse B.W. vermelde het constit. poss. nergens uitdrukkelijk (zie echter art. 1734), maar de rechtspraak van de Hoge Raad erkent het sinds lang als een geldige wijze van levering. Reeds de Romeinen zagen de bezwaren van deze enigszins verborgen wijze van levering in, maar de practijk kon en kan er niet buiten.
Lit.: J. C. van Oven, Leerb. v. Rom. Privaatrecht (2de dr., 1946), blz. 130-131; W.
W. Buckland in Nouv. Rev. Histor. de droit (1925), blz. 355 v.; Asser-Scholten, Zakenrecht (8ste dr., 1945), blz. 66 v.
