betekent letterlijk dans. In vroeger eeuwen bedoelde men met de naam „chorea” vooral de eigenaardige, endemisch voorkomende en op psychische overprikkeldheid en nabootsing berustende, zgn. „danswoede”.
Ter genezing werd een bedevaart naar aan de Heilige St Vitus gewijde oorden aanbevolen. Tegenwoordig verstaan wij onder chorea een stoornis die gekenmerkt is door een overmaat van onwillekeurige bewegingen en die veroorzaakt wordt door ziekten der extrayramidale kernen, de zgn. stamgangliën, in de hersenen. Men onderscheidt:1. Chorea minor of St Vitusdans, die in 1685 werd beschreven door Sydenham. Zij wordt beschouwd als een infectieziekte, o.a. omdat zij vaak wordt waargenomen in aansluiting aan acuut gewrichtsrheuma. De ziekte treft vooral kinderen. Het begin is vaak sluipend; de kinderen worden dan humeurig en afleidbaar, kunnen niet stilzitten, morsen met het eten, trekken rare gezichten en knoeien met hun schrijfwerk, waardoor zij veel onverdiende straf moeten incasseren voordat ouders en opvoeders door de toenemende hevigheid der bewegingen beseffen dat er een ziekte in het spel is. In ernstige gevallen maakt het kind voortdurend onwillekeurige bewegingen, zwaait het met armen en benen, ja zelfs met de gehele romp, zodat verpleging in een gecapitonneerd bed noodzakelijk wordt om te voorkomen dat de kleine patiënt zich verwondt of uit bed valt. Door de hevige bewegingen verkeert het beddegoed in een voortdurende chaotische toestand, terwijl eten, drinken en spreken onmogelijk worden door de bewegingen van gelaatsspieren en tong. Kunstmatige voeding kan dan noodzakelijk worden. Merkwaardigerwijze zijn alle bewegingen op slag verdwenen zodra de patiënt in slaap valt. Bij doeltreffende behandeling in een rustige, prikkelvrije omgeving is het beloop bijna steeds gunstig, hoewel de volkomen genezing vaak enkele maanden vergt. Een merkwaardige bijzonderheid is dat kinderen in de omgeving van choreapatiëntjes de bewegingen vaak imiteren, waardoor de ziekte schijnbaar besmettelijk is. De psychisch geïnfecteerde kameraadjes zijn evenwel spoedig genezen wanneer het contact met de echte choreapatiënt wordt verbroken.
2. Chorea major of grote chorea is de benaming voor de overdreven, vaak theatrale, spartelbewegingen en grimassen die hysterische vrouwen somtijds vertonen als reactie op emotionele belevingen.
3. Chorea Gravidarum of zwangerschapschorea, een aandoening waarvan het verband met de zwangerschap niet duidelijk is. Zij kan hevige vormen aannemen, doch verdwijnt steeds na de bevalling.
4. Chorea van Huntington. Een erfelijke aandoening die in 1872 door Huntington werd beschreven en sedertdien naar hem wordt genoemd. De ziekte openbaart zich omstreeks het 40ste jaar en gaat gepaard met een toenemend verlies der geestvermogens. In de loop van vele jaren wordt de lijder aan deze ziekte volkomen hulpbehoevend, zowel geestelijk als lichamelijk door de voortdurende hevige onwillekeurige bewegingen die het uitvoeren van de meest noodzakelijke willekeurige bewegingen onmogelijk maken. Wanneer de ziekte zich eenmaal in een familie openbaart, keert zij er met grote hardnekkigheid van geslacht op geslacht in terug. Vessie kon de ziekte in 12 opeenvolgende geslachten, van 1630-1932, in één familie aantonen. Gezelle Meerburg beschreef in 1923 zeven Hollandse families waarin de ziekte voorkwam, ook hier zes en zeven geslachten achtereen aantoonbaar.
DR A. VERJAAL.
