Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 28-12-2022

CHARON (spel)

betekenis & definitie

Een spel van sinne van CHARON de helsche schippere, een vermoedelijk in Vlaanderen in het begin van de 16de eeuw vervaardigd zinnespel van 700 regels, waarin Lucianus’ dialoog Charon of de beschouwers zelfstandig is bewerkt.

Charon, de veerman van de Hades, krijgt verlof een kijkje te nemen in deze wereld; Mercurius is zijn gids. Samen stapelen ze enige bergen op elkaar en van deze duizelingwekkende hoogte zien ze het ijdele gedoe van de mensen, die leven alsof er geen dood bestaat. De stoïsche, althans rationalistische moraal van Lucianus’ dialoog is in het drama onaangetast gebleven. Als spel is vooral het begin voortreffelijk.

De zot Nieuloop op zijn hobbelpaardje Clappage (een folkloristisch interessante voorstelling!) is — ofschoon een zelfstandige creatie van de dichter — organisch in het spel geïncorporeerd en ook de dialoog blijft levendig en boeiend. Tegen het eind vermindert onze aandacht door het overmatig citeren van mythologische personen — het gesprek van Solon (hier Plato) en Croesus wordt zelfs ingelast — en al te opzettelijke moralisatie.

DR J. J. MAK

Bibl.: Het spel is bewaard gebleven in een afschrift door Reyer Gheurtz in 1551 vervaardigd en thans berustend in de Universiteitsbibl. te Gent. Het is door W. L. de Vreese tweemaal uitgegeven, eerst in De Ned. Dicht- en Kunsthalle van 1895 en daarna nog eens afzonderlijk (Antwerpen 1896).

< >