Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 05-01-2022

Berberidaceeën

betekenis & definitie

of Berberisachtigen is de naam ener tweezaadlobbige plantenfamilie uit de grote orde der Polycarpiceeën. Zij omvat heesters en overblijvende kruiden met afwisselende, enkelvoudige of min of meer samengestelde bladeren en meest tot trossen of aren verenigde bloemen.

De kelk bestaat uit 2 of meer kransen van 2 of 3, vaak gekleurde, afvallende bladeren, aan de voet door enige schutblaadjes gesteund, de bloemkroon steeds uit 2 kransen van 2 of 3 bloembladen, veelal van 2 kliertjes of een aanhangsel voorzien. De 4 of 6 meeldraden zijn tegenover de bloembladen geplaatst en bestaan uit korte helmdraden en langwerpige helmknopjes, wier hokken gewoonlijk met een veerkrachtig klepje openspringen. Het vruchtbeginsel is éénhokkig en draagt een enigszins terzijde staande stijl met een nagenoeg cirkelronde stempel. De vrucht is een bes met meestal 2 of 3 zaden of een doosvrucht. De meeste soorten dezer familie vindt men op de noordelijke gematigde gordel, enkele in Zuid-Amerika. Vele bevatten in de bladeren en vruchten een vrij zuur en in de schors en de wortel een gele, bittere stof (Berberine).

In Nederland is niet zeldzaam in de duinen en langs boskanten de Gewone Berberis (B. vulgaris). Verschillende soorten van dit geslacht, zomede van het geslacht Mahonia, zijn sierstruiken. Sierplanten leverde ook het kruidachtige geslacht Epimedium. De wortelstok van Podophyllum peltatum levert het in de geneeskunde gebruikte podophylline, een harsachtige stof met sterk drastische werking. Geneeskruiden heeft men voorts bij de geslachten Hydrastis en Leontice.PROF. DR TH. J. STOMPS

< >