Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 17-06-2022

Alexandrijnse universiteit

betekenis & definitie

door Ptolemaeus I Soter (323-285 v. Chr.) te Alexandrië gesticht in navolging van Plato’s Academie en Aristoteles’ Lyceum, en door de invloed van Demetrius van Phaleron zetel der Hellenistische beschaving, heeft een belangrijke invloed gehad op de ontwikkeling van kunsten en wetenschappen.

Een tijdlang is Alexandrië het wetenschappelijk middelpunt der Oude Wereld geweest. De Ptolemaeën gaven grote schatten uit om kunstenaars en geleerden naar deze stad te lokken. Hoofdinrichting was het Mouseion (Museum), een uitgestrekt gebouw, bestemd om de geleerden te huisvesten, die er op kosten van de staat voor hun studiën leefden en onderwijs gaven. Twee bibliotheken stonden tot hun beschikking: die van Bruchium, de grootste, en die in het Serapeion. Het aantal boekrollen werd op 500 000 geschat. Als bibliothecarissen zijn beroemd Zenodotos, Eratosthenes, Aristophanes van Byzantium en Aristarchos, zelf befaamde dichters en geleerden.Antonius schonk Cleopatra de bibliotheek van Pergamum, welke met de Serapeïsche werd verenigd; bij de vernietiging van het Serapeum door den patriarch Theophilus (390) ging zij voor een deel verloren. De Alexandrijnse wetenschap had ondertussen voortgang gevonden in de (Christelijke) Alexandrijnse School, waar zowel de geloofsleer als profane wetenschappen werden gedoceerd en theologen van naam gevormd. De boeken der bibliotheek zijn in Christelijke of Arabische tijd vernietigd of naar elders overgebracht. Er bevond zich te Alexandrië ook een dierentuin.

Bibl.: z Hellenisme.