Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 17-06-2022

Albrecht i van anhalt

betekenis & definitie

de Beer of de Schone (Ballenstedt noo - Stendal 18 Nov. 1170), markgraaf van Brandenburg en grondlegger van dat vorstenhuis, was een zoon van Otto den Rijke van Ascanië of Anhalt en volgde op 23-jarige leeftijd zijn vader op. Van dezen erfde hij, nevens een rijk allodiaal bezit, een aantal graafschappen, in Zwaben en Thüringen en ook nog een deel van het Wendisch gebied.

In 1124 werd hij door zijn bloedverwant hertog Lotharius van Saksen tot markgraaf van de Lausitz verheven. In 1131 meende Lotharius, die intussen keizer was geworden, dit markgraafschap aan een ander te moeten toekennen, doch Albrecht bleef hem niettemin trouw en vergezelde den keizer op zijn krijgstocht naar Italië (1132). Als beloning voor zijn diensten schonk de keizer hem toen de mark Noord-Saksen (1134). Van toen af legde Albrecht zich toe op de uitbreiding van zijn gebied ten koste van de Wenden, ook op het koloniseren en germaniseren van het Slavische gebied.Bij de volgende keizerskeuze in 1138 verklaarde Albrecht zich voor Koenraad van Hohenstaufen en steunde dezen zeer actief. Als beloning schonk de nieuwe keizer hem het hertogdom Saksen, maar dit was een noodlottig geschenk. Albrecht kon zich niet handhaven noch tegen den Welf Hendrik den Trotse — wien het hertogdom was afgenomen — noch, na diens dood (1139), tegen zijn erfgenamen, en bij de vrede van Frankfort (1142) moest hij het hertogdom afstaan aan Hendrik den Leeuw. Hij kreeg toen de Noordmark en zijn erflanden terug met het vrijgekomen bezit van de familie Orlamunde-Weimar in Thüringen.

< >