(Russ., Westerlingen; de naam van de stroming is ^apadnitsjestwo) heten in het midden der 19de eeuw in Rusland degenen, die in tegenstelling tot de Slavofielen (z Slavofilisme) van mening waren, dat Rusland tot dusver weinig van culturele waarde had voortgebracht en dat het derhalve de weg van beschaving en vooruitgang, waarop Europa was voorgegaan, diende te volgen. De Zapadniki waardeerden daarom positief het hervormingswerk van Peter de Grote.
Een voorloper der Zapadniki was Tsjaadajew; de scheiding tussen Slavofielen en Zapadniki voltrok zich onder de studerenden en jonge intellectuelen in de kring Stankewitsj ca 1840 te Moskou. Verscheidene Zapadniki stonden sterk onder invloed van de filosofie van Hegel, terwijl Schelling meer op de Slavofielen inwerkte. Het Zapadnitsjestwo was overigens veel minder een geestelijk-politieke eenheid dan het Slavofilisme. Er behoorden liberalen toe als de historicus Granowskij en de later reactionnair geworden Katkow, socialisten als Herzen en Bakoenin, en verder de bekende criticus Belinskij, die ook tot het socialisme neigde. Het Russische liberalisme is overigens meer dan het socialisme Westers gericht gebleven, want Herzen en Bakoenin vertonen later vooral Slavofiele trekken, in zoverre zij, teleurgesteld in Europa, Rusland op grond deels van zijn agrarische instellingen (de mir of boerengemeente) een leidende rol bij de toekomstige verwezenlijking van het socialisme toekennen. Dit is ook het standpunt van de latere sociaal-revolutionnaire partij (niet van de Marxistische sociaal-democraten) geworden.
Van de Russische schrijvers kan men o.a. Toergenjew tot de Zapadniki rekenen.
PROF. DR TH. J. G. LOCHER
Lit.: N. van Wijk, Geestelijk leven en letterkunde in Rusland (1920); T. G. Masaryk, Russland und Europa, 2 dln (1913); A. von Schelting, Russland und Europa im russischen Geschichtsdenken (1948).
