(Waldburg 10 Nov. 1547 - Straatsburg 31 Mei 1601), reformatorisch aartsbisschop van Keulen, kwam in 1560 als domheer te Augsburg en werd in 1577 door de tot de Reformatie neigende adellijke leden van het kapittel tot aartsbisschop van Keulen verkozen met de steun van Jan van Nassau en de Protestanten aan de Beneden Rijn, die op zijn hulp hoopten. In de Keulse vredesonderhandelingen van 1579 hield hij echter nog de Spaanse zijde, maar zowel zijn verhouding tot de Protestantse voormalige non Agnes, gravin van Mansfeld, alsook zijn vérgaande tolerantie, brachten hem tot breken met de R.K.
Kerk en het Rijk (19 Dec. 1582). Zijn daarop volgend huwelijk met Agnes te Bonn, 2 Mrt 1583, werd beantwoord met de excommunicatie door Gregorius XIII en het kapittel koos 23 Mei van dat jaar zijn oude tegenstander Ernst van Beieren in zijn plaats. Zijn opzet om Keulen als wereldlijk keurvorstendom te behouden is dus volkomen mislukt en was ook in strijd met het zgn. geestelijk voorbehoud van 1555 van de godsdienstvrede van Augsburg. In de zgn.
Keulse oorlog grepen Spanje en de Staten Generaal in, die eerst in 1590 Rijnberk verlieten. Gebhard vluchtte naar de Nederlanden en trok zich in 1589 als domdekaan in Straatsburg terug.Lit.: M. Lossen, Der Kölnische Krieg, 2 dln (1892-’97) en Allg. dtsche Biogr. VIII, 457-470; Pastor, Gesch. der Päpste, IX, 647-659 (5-7de dr., 1925); J. Hansen, Der Informationsprozess de vita et moribus des Kölner Erzbischofs G.
T., in: Mitteil. d. Kölner Stadtarchivs XX (1891).
