[/i]van Midden-Celebes, een groep van nauwer samenhangende talen en dialecten, waarvan de meest bekende een Oost-Toradjataal, het Bare’e is, gesproken in het stroomgebied van de Possorivier. Het is de meest verspreide taal van Midden-Celebes.
Evenals de meeste andere talen van deze streken dankt het Bare’e zijn naam aan het woord voor „niet”. Naast de taal van het dagelijkse leven is de priestertaal die in de liturgie gebruikt wordt in Nederland bekend geworden; er is ook een dichtertaal voor literair gebruik. Hoewel het Bare’e slechts door ca 40 000 mensen gesproken wordt, is het een van de best bekende Indonesische talen. Dit is vooral te danken aan de zendingstaalgeleerde dr N. Adriani, die een groot deel van zijn leven onder de Bare’e-sprekende Toradja’s heeft doorgebracht. Van zijn hand verscheen een Spraakkunst der Bare'e-taal (als deel LXX van de Verhand. Batav. Gen., Bandoeng 1931) en een Bare’e-Ned. Woordenboek met Ned.-Bare’e register (Leiden 1928). Een belangrijke verhandeling over het Bare’e en zijn verhouding tot de talen uit de omgeving had Adriani te voren reeds gepubliceerd in deel III van De Bare’e-sprekende Toradja’s van Midden-Celebes (Batavia 1914).Van de oorspronkelijke literatuur der Bare’e sprekende Toradja’s, die vrij uitgebreid is, doch slechts mondeling werd overgeleverd, heeft Adriani eveneens een grondige studie gemaakt, zie De Bare’e-sprekende Toradja’s dl. III; voor de studie van primitieve letterkunde in het algemeen is deze verhandeling uiterst belangrijk. Zie ook nog Verzamelde Geschriften van Dr. Pf. Adriani (Haarlem 1932) passim.
