baron, noemde zich Paul (Henri) Thiry d’Holbach, een der hoofdvertegenwoordigers van het materialisme* (Edesheim, Palts, 1 Dec. 1723 - Parijs 21 Jan. 1789), werd in 1744 student in de rechten te Leiden en kwam in 1749 te Parijs, waar hij tot zijn dood bleef. Hij erfde in 1753 een groot fortuin van een in Frankrijk geadelde oom, wiens naam d’Holbach hij aan zijn achternaam Dietrich toevoegde.
In 1770 verscheen onder de schuilnaam Mirabaud in 2 dln zijn hoofdwerk, dat wel de bijbel van het materialisme genoemd wordt: Système de la nature ou des lois du monde physique et du monde moral. Behalve materialist is hij hierin sensualist en determinist. In een reeks latere geschriften trachtte hij te bewijzen, dat de godsdienst voor de zedelijkheid en het hierop rustend volksgeluk zeer goed gemist kan worden, ja, daarvoor schadelijk is. Holbach was bevriend met Diderot* en medewerker aan de Encyclopédie; hij stond ook in groot aanzien bij Catharina II van Rusland, die hem over in te voeren wetten raadpleegde.Lit.: M. P. Cushing, d’H. (New York 1914); K. Berkhova, P. H. (Moskou 1923); A. J.
Endepols, d’H. en Betje Wolff, in: Tijdschr. v. Taal en Lett., 1924; R. Hubert, d’H. et ses amis (1928); W. H. Wickwar, Baron d’Holbach. A Prelude to the French Revol. (1935); J.
Haar, J. Meslier und die Beziehung von Voltaire und H. zu ihm (1928); P. Naville, P. Th. d’H. et la philosophie scientifique au XVIIe siècle (Paris 1943, met bibliografie).
