(ook wel Atlantisch Pact) is een verdrag, dat op 4 Apr. 1949 te Washington werd gesloten tussen de V.S., Groot-Brittannië, Frankrijk, Canada, Nederland, België, Luxemburg, Noorwegen, Denemarken, Ijsland, Italië en Portugal, en, na ratificatie door de parlementen, op 24 Aug. 1949 in werking trad. Het doel van het Pact was, de veiligheid der niet-communistische landen van Europa tegen een eventuele Russische overval te bevorderen door onderlinge samenwerking en vooral door het waarborgen van Amerikaanse hulp.
Te dien einde beloven partijen, een gewapende aanval op een van haar te beschouwen als een aanval tegen allen, en de aangevallen partij bij te staan door op te treden op de wijze, welke zij nodig oordelen, met inbegrip van het gebruik van gewapende macht. Militair ingrijpen is, strikt genomen, dus niet verplicht; practisch kan men wel aannemen, dat het toch onmiddellijk zou volgen, indien een ernstige aanval werd ondernomen. De geldingsduur van het Pact is op 20 jaar gesteld. De tekst is gepubliceerd in Stbl. No J 355. In Sept. 1951 werden ook Griekenland en Turkije als leden van het Noord-Atlantisch Pact toegelaten.Ter uitvoering van het Pact werd opgericht de Noord-Atlantische Verdragsorganisatie (afgekort tot N.A.V.O.; veelal ook N.A.T.O. genoemd, van North Atlantic Treaty Organization). Toporgaan hiervan werd de Noord-Atlantische Raad. Deze was oorspronkelijk samengesteld uit de ministers van Buitenlandse Zaken, van Defensie en/of van Financiën der aangesloten mogendheden. Daarnaast stond een permanent orgaan, de „Raad van Plaatsvervangers” te Londen. Op de conferentie te Lissabon (Febr. 1952) werd echter besloten, de Noord-Atlantische Raad tot een permanent orgaan te maken. Tevens werd een permanent secretariaat ingesteld, de zetel van de N.A.V.O. naar Parijs verlegd en in beginsel overeengekomen, dat de Beneluxlanden, Frankrijk en Italië, samen met het buiten het Atlantisch Pact staande West-Duitsland, hun legers zouden inbrengen in een Europees leger (Europese Defensiegemeenschap, E.D.G.). Tot eerste secretaris-generaal werd benoemd de Britse generaal Lord Ismay. Nederland is in de Noord-Atlantische Raad vertegenwoordigd door Jhr mr A. W.
L. Tjarda van Starkenborgh Stachouwer. Een ander orgaan is de zgn. Standing Group, een permanente commissie van de chefs van staven.
Reeds in Dec. 1950 had president Truman op verzoek van de Noord-Atlantische Raad generaal Eisenhower benoemd tot opperbevelhebber van de Atlantische strijdkrachten in Europa. Onder zijn leiding werd ingericht het Supreme Headquarters Allied Powers Europe (S.H.A.P.E.). In Apr. 1952 trad Eisenhower af in verband met zijn mogelijke candidatuur voor het Amerikaanse presidentschap; hij werd opgevolgd door generaal Ridgway.