Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 28-01-2023

KRONIEKEN

betekenis & definitie

is de (sedert Hieronymus) gebruikelijke naam voor twee geschiedkundige bijbelboeken, waarvan de Hebreeuwse naam luidt Dibrê hajjamim (d.w.z. annalen, eig. „daggebeurtenissen”), terwijl zij door de benaming Paraleipomena in de Griekse en de Latijnse bijbelvertaling als een „aanhangsel” (eig. „weggelaten dingen”) bij de oudere bijbelboeken van Samuel en Köningen schijnen te zijn bestempeld. Evenwel doet geen van deze benamingen recht aan de inhoud van deze beide boeken, daar hier een zelfstandig beeld wordt geboden in zorgvuldige opbouw en met een eigen kijk op het verleden, waarvoor oudere geschriften slechts de stof hebben geleverd.

Deze beide bijbelboeken zijn in de Hebreeuwse bijbel de laatste van de canon, vormen één geheel en zijn in streng theocratische geest opgesteld. De samensteller van dit grootse geschiedwerk, dat de gewijde historie van Gods volk van de schepping der wereld tot aan het herstel na de ballingschap wilde beschrijven, was vermoedelijk een Leviet, wellicht een tempelzanger, ca 300 v. Chr. Hij stelt overwegend belang in de geschiedenis van de eredienst, hij laat weg wat hiertoe niet kan dienen (bijv. de gehele geschiedenis van het noordelijke rijk Israël) en heeft een bepaalde voorliefde voor geslachtsregisters, stambomen en statistiek. Hiervoor stonden hem ook oude gegevens ter beschikking, die elders niet zijn overgeleverd en waarvan men de waarde weleens zeer ten onrechte heeft onderschat. De historische betrouwbaarheid van deze boeken wordt tegenwoordig ook door de critici lang niet zo laag aangeslagen als vroeger. De boeken Ezra en Nehemia zijn er een vervolg op en behoorden oorspronkelijk ook tot Kronieken, maar zijn later daarvan gescheiden.Lit.: J. Swart, De Theologie van K. (Groningen 1911); G. vo n Rad, Das Geschichtsbild des chronistischen Werkes (1930), A. Noodtzij, in: Korte Verklaring der H. Schrift, 2 dln (Kampen 1937- 1938); A. van Selms, in: Tekst en Uitleg, 2 dln (Groningen 1939-1947), J Goettsberger, in: Die H. Schrift des Alten Test., hrsg. v. Feldmann und Herkenne (1939); H. van den Bussche, Het Probleem van K. (in: Analecta Lovaniensia II/19, Leuven 1950).

< >