(of Rakata) is één van drie eilanden, dat met Verlaten Eiland en Lang Eiland de Krakataugroep vormt. Het zijn resten van een vroegere vulkaan , die na de vorming van een eerste Krakataucaldeira zijn overgebleven.
Daarna werd excentrisch een kleinere vulkaan (Rakata) gevormd, waarna naast Rakata nieuwe vulkanen, w.o. de Danan en Perboewatan, gevormd werden, die er één eiland mede vormden.Van de laatstgenoemde vulkanen is een uitbarsting bekend van 1680 en 1681. Daarna scheen de gehele vulkaangroep uitgestorven, totdat op 20 Mei 1883 de jongste vulkanen weer in eruptie kwamen, een uitbarsting, die van 26-28 Aug. haar hoogtepunt bereikte en met de verdwijning van het grootste gedeelte van het eiland met de Danan en Perboewatan eindigde. Bij deze historische caldeira-vorming stortte ook een groot gedeelte van Rakata in de caldeira. Door deze instortingen werden geweldige golven gevormd, van 20 m boven normaal peil, waardoor de kusten van Straat Soenda op Zuid-Sumatra en West-Java overstroomd werden, hetgeen 36 417 mensen het leven kostte. Over geen uitbarsting is zoveel geschreven als over deze van Krakatau in 1883. De hoog in de lucht geblazen as veroorzaakte abnormaal rode schemeringen, die tot 1886 aanhielden.
Na 44 jaren van rust begon in Dec. 1927 een nieuwe, veel rustiger verlopende uitbarsting, schijnbaar midden tussen de drie eilanden (4), in werkelijkheid op de rand van de in 1883 gevormde caldeira. Uit deze aanvankelijk onderzeese uitbarsting ontstond het nieuwe eilandje Anak Krakatau (Kind van Krakatau), dat na ophouden der erupties door de deining uit de Indische Oceaan vernield werd en door nieuwe uitbarstingen weer opgebouwd werd. Vermoedelijk zal langzamerhand in de loop der jaren weer een nieuw vulkanisch eiland tussen de drie oude resten gevormd worden.
PROF. DR B. G. ESCHER
Lit.: R. D. M. Verbeek, Krakatau (Batavia 1885); G. J. Symons, The Eruption of Krakatau (London 1888); B. G. Escher, Veranderingen in de Krakatau-groep na 1908 (Hand. Eerste Ned.-Ind. Natuurw. Congres, Batavia 1919); Idem, Krakatau in 1883 en in 1928 (Tijdschr. Kon. Ned. Aardr. Gen., 1928); Gh. E. Stehn, The Geology and Volcanism of the Krakataugroup (Fourth Pacific Science Congress, Batavia 1929); M. Neumann van Padang, De Krakatau voorheen en thans (De Tropische Natuur, 1933); Buil. Neth. East Indian Volcanological Survey (Bandoeng).
