of Kelmis (Fr.: La Calamine) is ten Vlaams-Duitse taalgrensgemeente in de Belgische prov. Luik, bij de Nederlandse en Duitse grens, vlakbij de „top van Nederland”, het Drielandenpunt (322,50 m), op de grens van kalk- en leemstreek (344 ha).
De zinkertslagen van de Galmei- of Altenberg werden al door de Romeinen, later opeenvolgend door de Limburgse hertogen, de Spanjaarden, de Oostenrijkse Staat, een Franse regie ontgonnen. In 1837 werd hier de „Société anonyme des Mines et Fonderies de Zinc de la Vieille Montagne” opgericht, die thans in Europa een 20-tal fabrieken bezit en, buiten de afvalproducten van de Altenberg — uitgeput sedert 1884-— de lagen exploiteert over een vergunning van 8000 ha, waarvan ca 5000 in de kreits Eupen gelegen. Van 1816-1919 bleef het zgn. „Onzijdig gebied van Moresnet” onverdeeld tussen België en Pruisen, daarna kwam het door het verdrag van Versailles weer aan België. De bevolking was gestegen van 250 inw. (1816) tot 4138 (1910). Voor het vervoer per spoor werden over het Geuldal 2 viaducten gebouwd, een van 220 m lang en 57 m hoog (1841) en een jonger van 68 m hoog. Inw. (1949) 4270.Lit.: F. Schroeder, Das grenzstreitige Gebiet von Moresnet (Aachen 1902); L. Hochsteyn, Moresnet, territoire contesté de Kelmis (Bruxelles 1904); Centenaire de la Société des Mines.... (Liège 1937).
