of Acorus Calamus L. is de naam van een zeer algemeen langs waterkanten voorkomende plant uit de familie van de Araceeën, reeds meer dan 3 eeuwen geleden in Nederland gekomen uit Oost-Azië. Zij heeft een dikke, vertakte wortelstok, zwaardvormige, aan de randen meest gerimpelde bladeren en bloempjes met 6 bloemdekblaadjes, 6 meeldraden en een stamper, dicht opeenstaand in een kolf (spadix), die zijdelings uit een blad schijnt te komen, doordat het schutblad (spatha) in het verlengde van de bloeistengel staat.
De vruchten, rode bessen, worden in Europa niet rijp, wel in China. De door een vluchtige olie sterk geurende wortelstok wordt in de geneeskunde gebruikt (Rhizoma Calami). De andere, van het geslacht Acorus bekende soort, A. gramineus Sol. uit Japan, met grasachtige bladeren, vindt men in tuinen.Kalmoesolie
is een aetherische olie, afkomstig uit de wortelstok van de Aracee (Aronskelkachtige) Acorus calamus L. afkomstig uit ZuidAzië, een ook in Nederland in moerassen en sloten groeiende plant, die echter niet hier thuishoort en pas in de laatste eeuwen van uit het Oosten hier is binnengedrongen, en hier dan ook geen rijpe vruchten levert, doch zich vegetatief door middel van de wortelstok vermenigvuldigt. Ook de groene delen leveren een olie, die niet veel van die uit de wortelstokken verschilt.
De verse wortelstok levert 0,8 pct olie, de ongeschilde, gedroogde 1,5-3,5 pct.
Gebruik: in parfums en likeuren, maar ook om aan bier een aangenaam aroma te geven, terwijl de wortelstok als zodanig gekauwd wordt in plaats van tabak. Olie uit verse wortels lost op in 70 pct alkohol; de oplosbaarheid neemt door het drogen en opslaan af.
Lit.: Gildemeister & Hoffmann, Die aetherischen öle (Miltitz b.Leipzig 1913), Bd. II, p. 262-267; G. Madaus, Lehrb. d. biol. Heilmittel (Leipzig 1938), Bd. I, p. 770.
