met Suso de meest gelezen Duitse mysticus (Straatsburg 1300 - 15 Juni 1361), trad vroeg (ca 1315) toe tot de orde der Dominicanen, werd leerling van Thomas van Aquino en vooral van Eckhardt, wiens persoonlijk onderricht hij in Keulen nog schijnt te hebben genoten. Behalve te Keulen heeft Tauler ook enige tijd te Bazel vertoefd, maar overigens heeft hij vnl. in Straatsburg geleefd.
Groot aanzien verwierf hij als prediker en leider van de Gottesfreunde. Luther waardeerde hem.Tauler’s mystiek is geworteld in de scholastiek en leeft uit Eckhardts speculaties, die bij hem practische toepassing vonden. De kern vormt een methodische zielenleiding leidend tot verinnerlijking (afgescheidenheid, gelatenheid, inkeer tot de verborgenheid van de zielegrond). Tauler bestreed zowel de hypocrisie als de valse mystiek. Een van zijn centrale ideeën is de geestelijke armoede.
Vele van de hem eertijds toegeschreven werken zijn door het nieuwste onderzoek in twijfel getrokken of afgewezen. Zo beschouwt men thans Rulman Merswin als vermoedelijke auteur van het Meirterbuch. Stand houdt Tauler’s auteurschap van de Preken, uitg. d. F. Vetter, Die Predigten Taulers, in Deutsche Texte des Mittelalters, Bd XI (Berlin 1910), in nieuw Hoogduits vertaald d. W. Lehmann (1923), in het Frans vertaald d. Hugeny e.a. (1927-30).
DR J. J. MAK
Lit.: De oudere lit. vindt men zeer volledig in Herzog’s Realenzyclopaedie für Prot. Theol. und Kirche (s 1907); voorn, publicaties sindsdien: Ph. Strauch, Zu T.’s Predigten, in: Paul und Braune’s Beiträge 44 (1919); A. Korn, T. als Redner (1928); K. Grünewald, Studien zu T.’s Frömmigkeit (1930); G. I. Lieftinck, De Middelnederlandsche Tauler-handschriften (1936); over T. en Luther: O. Scheel, T.’s Mystik und Luthers reformatorische Entdeckung (1920).
