Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 04-07-2022

Joekagieren

betekenis & definitie

(Tukaghir), volk tot de Palaeo-Aziaten behorende, dat woont tussen de Lena en de Kolyma van het Werchojansk-gebergte tot de Poolzee. Vroeger was het woongebied veel groter, doch thans toont het volk het beeld van een uitstervend natuurvolk.

De Joekagieren zijn onder de Siberische volken het kleinst, de mannen gemiddeld 1,56 m, de vrouwen slechts 1,47 m, schedel-index ca 80; neus klein met lage rug, nooit een arendsneus; sluik bruin haar, lichaamsbeharing spaarzaam; ogen donkerbruin. De hoofdmiddelen van bestaan zijn: visvangst, jacht, rendierteelt, terwijl de vrouwen door verzamelen moeten voorzien in het benodigde plantaardige voedsel. Het gejaagde wild is de zwarte beer, het sabeldier, otter, vos, enz. Alleen de hond is huisdier.Het huwelijk kan zijn: koophuwelijk of diensthuwelijk, matrilocaal, doch vroeger maakten de sterke individuen, goede jagers, strijders en sjamanen zich los uit het matrilocale huwelijk en namen meer vrouwen (individualisme). De Joekagieren behoren nu tot de Grieks-Katholieke Kerk en polygamie is verboden. De karaktertrekken zijn: bang van aard, beleefd en gastvrij, betrouwbaar en trouw aan het eens gegeven woord, wat door de naburige volken vaak schandelijk wordt uitgebuit.

Lit.: W. Jochelson, The Yukaghir and the Yukagired Tungus, The Jesup North Pacific Expedition, IX (Leiden 1910, uitgebr. lit.-vermelding); Idem, The Koryak (2 dln, ald. VI) (Leiden 1905-1908).

< >