Engels dichter (Ednam 11 Sept. 1700 Londen 27 Aug. 1748), studeerde theologie te Edinburgh, maar heeft geen geestelijk ambt vervuld. In 1725 vestigde hij zich te Londen waar hij werkzaam is geweest als huisonderwijzer.
Hij werd beroemd door zijn grote cyclus in blank verse The Seasons, waarvan het eerste deel verscheen in 1726 en dat voltooid was in 1730. Waarschijnlijk zonder dat hij dit beseft heeft is hij door dit werk de pionier geworden van een grote literaire beweging, de Romantiek, en voorganger van Wordsworth. Terwijl het neo-classicisme hoogtij vierde kenmerkt zijn gedicht zich door liefde voor de natuur, mensenliefde, fantasie en verbeelding. Zijn natuurbeschrijvingen zijn rustige meditaties en objectief en vertonen nog niet het romantische gevoelsaccent. Thomson heeft door zijn blank verse de traditie van Milton hersteld. Tijdgenoot en vriend van Pope was hij in menig opzicht diens tegenvoeter. Dank zij twee sinecures die hij achtereenvolgens bekleedde kon Thomson een rustig bestaan leiden. Behalve vijf tragedies van minder betekenis schreef hij de grote gedichten Liberty (1734-’30) en The Castle of Indolence (1748), het laatste in de stijl van Edmund Spenser. Bekend bleef Rule Britannia dat hij schreef voor het spel Alfred (1740).Bibl.: tragedies: Sophonisba (1730); Agamemnon (1738); Edward and Eleonora (1739); Tancred and Sigismunda (1745); Coriolanus (1749); Poetical Works, ed. J. Logie Robertson (1908); The Seasons, ed. J. Beresford (1927).
Lit.: Léon Morel, J. T., sa vie et ses oeuvres (1895); George C. Macaulay, J. T. (1907); B. G. Halberstadt, De Nederlandse vertalingen en navolgingen van T.’s Seasons (1923); M. M. Cameron, L'influence des Saisons de Th. en France, 1759-1810 (Paris 1927); Alan D. McKillop, The Background of Th.’s Seasons (1942); D. Grant, J. Th., Poet of „The Seasons” v, 1950).
