(1) Gr. Isthmos, landengte, bij de Ouden speciaal de landengte bij Korinthe, tussen de Korinthische en de Saronische Golf. Dwars over de Isthmus liep een soort overtoom (diolkos, een houten weg, waarover de schepen gerold werden), waardoor men zich de vaart om de Peloponnesus bespaarde.
Hoewel in de Oudheid dikwijls plannen gemaakt zijn de landengte te doorgraven (reeds ten tijde van de tyran Periander en ook door Caesar en keizer Nero), werd het werk nooit voltooid. Pas in 1893 kwam het kanaal van Korinthe tot stand, dat echter ook vaak van instortingen te lijden heeft. In de Griekse geschiedenis speelt de Isthmus een grote rol, omdat hij een gemakkelijke verdedigingslinie bood. Zo wilden in 480 de Spartanen zich achter de Isthmus terugtrekken en alleen de Peloponnesus tegen de Perzen verdedigen ;Themistokles zette echter de beslissende slag bij Salamis door, die Griekenland redde.(2) of Kanaalgebied heet ook wel het Egyptische gebied ter weerszijden van het Suezkanaal, d.i. het gouvernoraat Port Said-Ismailia (hoofdstad Port Said) met een oppervlakte van ca 340 km2 en (1947) 246 770 inw.
(3) noemt men in Amerika vooral de landengte van Panama, welke republiek ook wel eens werd aangeduid als Republica de Isthmo.
