Amerikaans staatsman (Lamar, Missouri, 8 Mei 1884), 33ste president van de V.S., trok als boerenzoon op jeugdige leeftijd naar Kansas City, waar hij van alles aanpakte. Van 1906-1916 werkte hij weer op de boerderij zijner ouders.
Hij diende tijdens Wereldoorlog I aan het Westelijk front en keerde als majoor terug, waarna hij in zaken ging. Hij ging, wegens tegenspoed, in de politiek, werd ,.county-rechter” (in Missouri een administratieve functie) en klom, niet zonder tegenslagen, op tot senator voor Missouri (1934). Hij trad in de senaat aanvankelijk weinig op de voorgrond, maar een door hem geleid onderzoek naar oorlogsleveranties vestigde de aandacht op hem en in 1944 werd hij met Roosevelt’s steun candidaat voor het vice-presidentschap op grond van zijn gematigdheid, terwijl Roosevelt hoopte aldus een betere verhouding tot het Congres tot stand te brengen.Hij werd gekozen en na het overlijden van Roosevelt op 12 April 1945 president; in 1948 versloeg hij in een zeer spannende verkiezingsstrijd de Republikeinse candidaat Dewey; in 1952 stelde hij zich niet herkiesbaar en maakte op 20 Jan. 1953 plaats voor de nieuwe Republikeinse president Eisenhower. Truman’s eerste taak was Wereldoorlog II tot een goed einde te brengen. Binnen een maand na zijn ambtsaanvaarding stortte Duitsland ineen en enige maanden later Japan, dit laatste land na de toepassing van de atoombom, waartoe Truman het bevel had moeten geven. Vervolgens moest Truman zijn land leiden in de aan problemen rijke na-oorlogse periode, zodat hij in belangrijke mate de verantwoordelijkheid draagt voor politieke beslissingen van de hoogste orde, als de Marshall-hulp, het ingrijpen in de Koreaanse oorlog en de voorbereiding van nieuwe wapens. Zijn poging, om de Taft-Hartley-wet met zijn veto tegen te houden, bleef zonder resultaat.
PROF. DR J. PRESSER
Lit.: Jonathan Daniels, The Man of Independence (1950); William Hillman, Mr.President. The Story of H. S. Tr. (1952).
