Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 28-12-2022

GOLITSYN

betekenis & definitie

….(tekst ontbreekt) ter dood veroordeeld, maar Anna veranderde de straf in levenslange gevangenisstraf en confiscatie van alle bezit. Drie maanden later stierf Dmitrij in de gevangenis van Schlüsselburg.

5. Michajl Michajlowitsj (1675-Moskou 21 Dec. 1730), generaal-veldmaarschalk, een van de beste aanvoerders van het leger van Peter de Grote. Hij onderscheidde zich o.a. in de slag van Poltawa (1709) en in de oorlog tegen de Zweden in Finland. In 1730, als lid van de Opperste Geheime Raad, nam hij deel aan de poging Anna’s macht te beperken. Toen dit mislukt was, werd hij van het hof verwijderd en stierf in hetzelfde jaar.
6. Dmitrij Aleksejewitsj (21 Dec. 1738 Brunswijk 21 Mrt 1803) was tijdens de regering van Catharina II Russisch gezant te Parijs en in Den Haag. Bekend als mineraloog. Zijn gemalin Adelheid, Amalie, vorstin Golitsyn, geb. von Schmettau (Berlijn 28 Aug. 1748 - Angelmodde bij Münster i.W. 27 Apr. 1806), verzamelde in Münster, waar zij later verblijf hield, een kring van dichters en geleerden om zich heen onder wie Frans Hemsterhuis en Hamann. Zij is voor hen Diotima, aan wie Hemsterhuis zijn Lettre sur l’athéisme richtte.

Lit.: Briefwechsel und Tagebücher der Fürstin Amalie von G. 3 dln, 1874-76) ; M. R. Brentano, Amalie, Fürstin von Gallitzin (3de dr. 1920); G. Hillner, Hamann u. die Fürstin G. (Riga 1925); L.

Brummel, Frans Hemsterhuis,een filosofenleven (1925).

7. Aleksander Nikolajewitsj (1773 -4Üec. 1844), Russisch staatsman, was in zijn jeugd page en speelgenoot van de latere keizer Alexander I, bleef na diens troonsverheffing behoren tot de intieme kring van zijn raadgevers. In 1803 werd hij opperprocureur van de Synode, van 1816-1824 was hij minister van Onderwijs. Evenals bij de keizer keerde zich zijn denken van aanvankelijke vrijzinnigheid in mystieke richting. Schoolwezen en pers moesten geheel aan het geloof dienstbaar worden gesteld, tot het hoger onderwijs toe. Van de zijde der geestelijkheid beschuldigde men hem echter van heterodoxie, zodat hij als minister moest aftreden (1824). Hij bleef echter met Alexander I bevriend.
8. Boris Borisowitsj (St Petersburg 18 Febr. 1862 - Peterhof 4 Mei 1916), aanvankelijk opgeleid voor zee-officier, werd later hoogleraar te Dorpat en lid van de Keizerlijke Academie van Wetenschappen te St Petersburg. Hij is beroemd geworden als seismoloog en geophysicus, en ontwierp een nieuw type seismograaf dat allerwegen ingang vond.

PROF. DR TH. J. G.

LOCHER

Lit.: Vorst Nik. Golitsyn, Het geslacht der vorsten G., I, 1892 (Russ.) z verder Rusland

< >