Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 28-12-2022

GENRESCHILDERKUNST

betekenis & definitie

is de schilderkunst die tot onderwerp heeft, de mens in zijn dagelijks leven weer te geven, met dien verstande, dat niet een bepaalde (dus historische) persoon is afgebeeld. Geeft een schilderij wèl een bepaalde historische gebeurtenis op genre-achtige wijze weer, dan spreekt men wel van een historisch genrestuk. Genreschilderkunst komt in de Oudheid herhaaldelijk voor (bijv. te Pompeji).

In de middeleeuwen treedt zij slechts weinig op, ofschoon wij bepaalde scènes met dieren of hoofse liefdestaferelen in verluchte handschriften toch tot de genreschilderkunst mogen rekenen. (De tafereeltjes met ambachten e.d. aan de kathedralen hebben ten slotte een symbolische en allegorische betekenis, die in verband staat met het geheel.) Eerst met de Renaissance komt het genre-stuk geleidelijk aan weer op. Het verschijnt echter eerder in het N. dan in Italië (Pieter Aertsen, Lucas van Leyden). Wel kan een heilige voorstelling of een mythologische of historische gebeurtenis min of meer genre-achtig worden weergegeven. In de 16de eeuw is het vooral Pieter Brueghel, die de genreschilderkunst heeft beoefend.

In de 17de eeuw zijn vooral in de Noordelijke Nederlanden talrijke genreschilders te vinden. Hiermede is in Nederland een traditie gevormd die zich ook in de 18de en 19de, ja in enkele gevallen zelfs tot het begin der 20ste eeuw voortzet.Lit.: L. Br ie ge r, Das Genrebild (1922).

< >