Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 28-12-2022

GADAMES

betekenis & definitie

of Ghadames, ook wel Rhadames, hoofdplaats van het westelijk deel van Tripolitanië, in de voormalige Italiaanse kolonie Libye (Libia), ligt in de gelijknamige oase tussen het zandstuivingsgebied El Erg en het rotsgebied Hammada-el-Homra. De stad ligt op 351 m hoogte op ca 480 km ten Z.W. van Tripoli en ca 16 km ten O. van de Algerijnse grens die evenwijdig loopt aan de karavaanweg van Gadames naar Ghat.

De midden in de stad ontspringende bron (30 gr. C.) gaf het aanzijn aan de hele oase, die tienduizenden dadelpalmen telt, door een muur omgeven is en 160 ha groot is. De nederzetting, die ca 10 000 inw. telt, hoofdzakelijk Arabieren en Berbers en ook wel Toearegs, is het knooppunt van een groot aantal karavaanwegen. De muur en de overwelfde nauwe straatjes dienen alle tot bescherming tegen het beweeglijke woestijnzand.

Handel, hoewel niet meer zo omvangrijk als voorheen, is hoofdzaak. De karavanen voeren struisvogelveren, vellen en ivoor aan, terwijl vooral thee ingevoerd wordt.In Voorchristelijke tijd was Gadames een sterkte van het volk van de Garamantes, die hun naam aan „Gazama” (of Gamara) ontleenden. Resten van deze oude nederzetting liggen in de nabijheid van de stad. Bij de Romeinen heette het Cydamus (Cidamus); zij veroverden de stad in 19 v. Chr., in 646 viel zij in handen van de Arabieren.

In de 16de eeuw ging de plaats deel uitmaken van het Turkse vilajet Tripoli. In 1924 rukten er de Italiaanse troepen binnen; in Wereldoorlog II werd zij door de uit het Z. komende Franse troepen bezet. Gadames staat thans door een luchtlijn met Tunis in verbinding.