Willem Nikolaas Karel,
DUITS KEIZER, koning van Pruisen (1888) (Potsdam 18 Oct. 1831 - 15 Juni 1888), was de zoon van de latere keizer Wilhelm I en van prinses Augusta van Saksen Weimar. Zijn vrouw (sedert 1858), de Engelse prinses Victoria, was energieker en intelligenter dan hij. Onder haar invloed was hij in de conflictstijd (1863) in scherpe oppositie tegen Bismarck. Hij veroordeelde diens maatregelen tegen de pers, was vóór Frederik van Augustenburg en tegen de oorlog met Oostenrijk (1866).
In die laatste oorlog won hij de slag bij Königgratz, in die van 1870-1871 die bij Wörth, terwijl het door hem gecommandeerde derde leger eveneens de doorslag gaf bij Sedan. Toch was hij een middelmatig veldheer, die zich liet leiden door de chef van zijn generale staf: von Blumenthal. Het onbevredigende in zijn positie van kroonprins maakte hem oud voor zijn tijd. Sedert 1887 leed hij aan keelkanker, waardoor zijn regering maar 99 dagen duurde.
Er was toen natuurlijk geen kans op afzetten van Bismarck. De historische betekenis van deze gang van zaken is, dat door de kortstondigheid van Frederiks regering een hele generatie van Duitse aristocraten met liberale instelling niet aan bod heeft kunnen komen. Hij werd opgevolgd door zijn oudste zoon Wilhelm II (1888-1918).
Bibl.: Briefe, Reden und Erlasse (ed. Schuster 1906); Tagebücher (ed. Marg. von Poschinger, 1901; tweede ed. Engel, 1919); Kriegstagebuch von i87o/7i (ed.
Meisner 1906; Geffken had in 1888 daar reeds een bloemlezing uit gepubliceerd); Tagebücher van 1848-1866 (ed. Meisner 1929).
Lit.: G. Frey tag, Der Kronprinz und die Deutsche Kaiserkrone (10de ed. 1889); Marg. v. Poschinger, Kaiser Fr. III (3 dln, 1899-1900); Philippson, Das Leben Kaiser Fr.
III. (2de dr. 1908).
