Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 17-10-2024

SEDAN

betekenis & definitie

Franse stad aan de Maas in het dep. Ardennes, kruispunt van de spoorweg Mézières - Verdun, met (1946) 13.510 inw., was tot 1875 een belangrijke grensvesting tegen België en Duitsland en bezit o.a. overblijfselen van een citadel, enige college, een weefschool, een museum.

De bevolking bestaat vnl. van de lakenfabricage, wolspinnerij, weverij en metaalindustrie.Geschiedenis.

Sedan wordt in 1259 het eerst genoemd. In 1424 kwam het aan de graven Van der Marck (La Marck) en in 1572 werd het een prinsdom, dat in 1591 door huwelijk in het bezit van het Huis van La Tour d’Auvergne geraakte. Het was in deze tijden een middelpunt van Protestantisme, vooral sedert 1592, toen er een Gereformeerde universiteit gesticht werd. In 1642 viel Sedan aan de Franse kroon wegens deelneming door Frederik Maurits van La Tour d’Auvergne, hertog van Bouillon, aan de samenzwering van Cinq-Mars. Lodewijk XIV hief in 1681 de academie op. In 1790 werd Sedan zetel van een bisdom (voor het Departement der Ardennen), dat echter reeds in 1801 weer werd opgeheven.

Op 1 Sept. 1870 had de Slag bij Sedan plaats, het belangrijkste wapenfeit in de Frans-Duitse oorlog. Het leger van maarschalk Mac-Mahon (135.000 man), waarbij zich ook keizer Napoleon III zelf bevond, werd op die dag door het Duitse 3de leger onder kroonprins Frederik van Pruisen (133.000 man) benevens een nieuwgevormd Maasleger onder kroonprins Albert van Saksen (86.000 man) omsingeld en tot capitulatie gedwongen. De bedoeling der Fransen was geweest, Bazaine te Metz te ontzetten en de Duitsers, die bezig waren die maarschalk te omsingelen, tussen twee vuren te nemen. Maar Frederik van Pruisen, die Mac-Mahon meer en meer naar het N. afgedrongen had, was ten Z. van Sedan de Maas overgetrokken en viel in de vroege morgen van 1 Sept, zijn tegenstanders, die een sterke positie oostelijk van Sedan ingenomen hadden, over een breed front aan en wierp hen terug.

Onderwijl waren de Saksers, die westelijk van Sedan eveneens de Maas overschreden hadden, van het W. uit komen aanzetten. ’s Middags om 2 uur kregen zij ten N. van Sedan, bij Illy, contact met de Pruisische garde. Van vier uur af vielen de Duitse granaten van alle kanten in het samengedrongen leger en in het stadje. Toen een laatste doorbraakpoging o.a. van de Franse cavalerie onder generaal Gallifet tussen Cazal en Floing mislukt was, werd de witte vlag gehesen. Ook in Wereldoorlog I hadden tussen 24 en 29 Aug. 1914 aan weerskanten van Sedan zware gevechten plaats. In Wereldoorlog II werd de stad op 2 Sept. 1944 door de Geallieerden bevrijd.

< >