Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 23-01-2023

FRANKFORT a. d. ODER

betekenis & definitie

(Frankfurt an der Oder), een stad in Duitsland, in Brandenburg, op beide oevers van de Oder en aan de spoorlijn Berlijn - Poznan, vormt thans een grensstad tegen Polen en is verder een spoorwegknooppunt, waar o.m. spoorlijnen naar Eberswalde, Cottbus en Küstrin haar uitgangspunt vinden. In 1946 telde de stad 51 577 inw. (1939 83 573).

Zij bestaat uit de eigenlijke stad en drie voorsteden. Boven de voormalige vestingwerken is in het W. een nieuw stadsdeel aangelegd, de „Neustadt” of „Halbe Stadt”, die door een park met de oude stad verbonden is. In het N. ligt de Lebuser Vorstadt, in het Z. de Gubener Vorstadt, in het Z.W. de voorstad Beresinchen. Op de rechteroever aan de Oder ligt de Damm-Vorstadt. Van de kerken waren tot Wereldoorlog II de 1sde-eeuwse Marienkirche en de Gothische Nicolaikirche de voornaamste. De belangrijkste wereldlijke gebouwen zijn het 15de-eeuwse in baksteen gebouwde stadhuis en het „Herrenmeisterhaus”, het vroegere bisschopshof. Vóór Wereldoorlog II had Frankfort veel machine-, ijzer- en staalfabrieken, tabaks- en chemische fabrieken, alsmede handel in schapenleer en wollen stoffen uit het Lausitzer textielgebied.Nadat Frankfort, gelegen aan de oude handelsweg Maagdenburg-Pozndn (Posen) in 1253 door Johann I en Otto III, markgraven van Brandenburg, tot stad verheven was, werd zij door het haar toegekende stapelrecht weldra het middelpunt van de handel op de Oder, die aanmerkelijk toenam na het graven van het Müllroser- of Frederik-Wilhelmskanaal tussen de Oder en de Spree (1618). De stad, tevoren door muren en wallen omgeven, werd later uitgelegd. Zij werd in 1432 ingenomen door de Hussieten, meermalen in de Dertigjarige Oorlog, alsmede door de Russen in 1759. In Wereldoorlog II was de stad het brandpunt van hevige gevechten, toen de Russische legers de Oder wilden overtrekken voor de stormloop tegen Berlijn. Op 24 Apr. 1945 viel eindelijk Frankfort in handen der Russen. De voorstad op de oostelijke oever der Oder is thans Pools en heet Slubice.

Lit.: Edw. Philippi, Gesch. d. Stadt Fr. (1865).

< >