college van 20 priesters in het Oude Rome (en ook bij andere volkeren in Italië), die zorgden voor de religieuze ceremoniën bij het sluiten van een verbond, het verbreken daarvan, en het verklaren van oorlog. Als gezanten traden zij paarsgewijze op.
De eerste van hen heette pater patralus, de tweede, die de op de burcht geplukte heilige kruiden (verbenae) droeg, die het gezantschap tegen boze invloeden beschermden, verbenarius. Bij het sluiten van een verbond ondertekenden zij het verdrag. Werd er tegen het verdrag gezondigd, dan vroegen zij voldoening; werd deze geweigerd, dan riep de pater patratus de goden tot getuigen voor het breken van het verbond. Pas als dit geschied was, kon de oorlog worden verklaard. Dit geschiedde, na volksbesluit, door de pater patratus, die zich naar de grens van het vijandelijke land begaf en er onder het uitspreken van de oorlogsverklaring een in bloed gedoopte speer over wierp. Later, toen Rome in verre landen oorlog voerde, werd de speer geworpen op een stukje grond bij de tempel van Bellona, dat men door een krijgsgevangéne had laten kopen en zo door een fictie tot „vijandelijk” land verklaarde. Dit gebruik werd ook door de keizers nog in stand gehouden.Lit.: Emil Seckel, Über Krieg und Recht in Rom (1915); A. Heuss, Die völkerrechtl. Grundlagen d. röm. Aussenpolitik
