Frans schrijver (Bourg-en-Bresse 7 Febr. 1803 - Versailles 27 Mrt 1875), professor in de taal- en letterkunde van Zuid-Europa aan het Collége de France (1842), streed met zijn wapenbroeder Michelet tegen de ultramontanen. Verbannen na de staatsgreep van Dec. 1851, weigerde hij te profiteren van de amnestie van 1859.
Quinet was een nobele figuur die streed voor volksontwikkeling en opkwam voor de onderdrukte volken, maar zijn gedachtengang is vaak niet al te helder. Uit de ontelbare brieven uit geheel Europa blijkt dat hij als een apostel werd vereerd. Veel van zijn republikeinse ideeën zijn verwerkelijkt door de leiders van de Derde Republiek na 1871. Als historicus begreep hij na een periode van germanophilie, die tot 1832 duurde, het ware Duitsland beter dan Mme de Staël*, en voorzag vooral na 1840 de ontwikkeling van de Pruisische staat in militaire richting. Zijn boek over de Franse Revolutie is het werk van een filosoof die al te veel gewicht hecht aan de geestelijke factoren. Hoewel dichter met grote fantasie, zoals in Ahasverus (1833) een soort Franse Faust, ontbrak hem het critisch vermogen om zijn gedachten in heldere stijl en juiste versvorm uit te drukken.DR R. WIARDA
Bibl.: Prométhée (1838); Allemagne et Italië (1838); Les Jésuites (1843, met Michelet); L’Enseignement du peuple (1850); Marnix de Sainte-Aldegonde (1854); L’Histoire de mes idéés (1858); Merlin l’Enchanteur (1860); Hist. de la Révolution 1865, etc. Œuvres complètes (1857-1879, 28 vol.); Lettres d’exil (1884-1888, 4 vol., voorzichtig te raadplegen, door de „bewerking” van Mme Q.; cf. H. Monin, R. H. L. 1907-1910).
Lit.: Mme Quinet, Mémoires d’exil (1868 en 1870, 2 vol.); E. Q. avant l’exil (1887); E. Q. dans l’exil (1889); Cinquante ans d’amitié. Michelet et Q. 1825-1875 (1899, al deze werken van Mme Q. voorzichtig te raadplegen); G. Monod, Le centenaire de Q. (in: Rev. Historique LXXXII, 1903); P.
Gautier, Un prophète, E. Q. (1917); E. Seillière, E. Q. et le mysticisme démocratique (1920); Horst Neumann, Das Deutschland-Erlebnis bei E. Q. (Hamburg 1933) ; H. Tronchon, Le jeune Q. ou l’Aventure d’un enthousiaste (1937); J.-M.
Carré, Les Ecrivains français et le mirage allemand (1947); G. Saintsbury, Collected Essays and Papers, dl IV (1924).
