Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 23-01-2023

DOEKAS

betekenis & definitie

beroemde familie uit Paphlagonië en Lydië, die in de Byzantijnse geschiedenis van de 11de en 12de eeuw een grote rol heeft gespeeld en waarvan veel leden Constantijn of Andronikos heetten. Twee Andronikoi behaalden grote militaire successen onder Michael III en Leo de Wijze.

Maar onder deze laatste maakte een Constantijn Doekas opstand om op de troon te komen, een feit, dat de familie voor lange tijd van invloed beroofde. Tegen het einde van de Macedonische dynastie hadden de Doekai grote macht; zij kwamen op de troon met Constantijn XI (1059-1067), die een vredelievend vorst was in een tijd, dat het rijk door de Seldjoekiden in het Oosten en door verschillende barbaren in de Donaugebieden aangevallen werd. Zijn weduwe trad als regentes op voor zijn zoon Michael VII (1067-1078), maar huwde in 1068 Romanos Diogenis (1068-1071). Michael VII was een zwak vorst, die zijn ministers liet regeren en afstand van de troon moest doen. Geen Byzantijnse militaire familie heeft zo’n indruk op het volk gemaakt als de Doekai. In het epos Digenis Akritas en in de volkspoëzie komen de namen van Andronikos en Constantijn Doekas voor als machtige domeinbezitters en generaals in de O. grensstreken van het Byzantijnse rijk en mannen van ongelofelijke rijkdom en kracht.

< >